Ryzyko stanowi nieodłączny element każdego projektu. Nie zawsze da się go uniknąć – czasem trzeba jest zaakceptować. Nie oznacza to jednak, że takim ryzykiem nie należy zarządzać. Wręcz przeciwnie – warto ocenić na ile jest ono istotne dla danego przedsięwzięcia. Dzięki temu można się na nie lepiej przygotować. Bierność wobec ryzyka jest najgorszą z możliwych opcji. Często prowadzi do wystąpienia poważnych skutków finansowych.
Czym jest ryzyko?
Ryzykiem w projekcie określa się sytuację niepewną, mogącą mieć zarówno negatywne, jak i pozytywne skutki, której prawdopodobieństwo wystąpienia można dość dokładnie określić. Może ono zatem nieść za sobą pożądane efekty, które wpłyną dodatnio na wartość projektu czy efektywność prac w nim realizowanych, jak również może stanowić poważne zagrożenie dla realizacji danego przedsięwzięcia. Zarządzanie ryzykiem wymaga jego zidentyfikowania (poprzez ustalenie, jakie możliwe sytuacje mogą wystąpić w związku z realizacją projektu) oraz przeanalizowania jego skutków (z perspektywy szans i zagrożeń, kosztów, jak również prawdopodobieństwa zmaterializowania się danej sytuacji). Efektem zarzadzania ryzykiem jest przyjęcie pewnych wariantów postępowania, które mogą polegać albo na akceptacji ryzyka (gdy wiemy, że jest ono nieuniknione), albo na zaplanowaniu działań zapobiegawczych lub naprawczych.
Opracowanie planu reakcji na ryzyko niesie ze sobą wiele korzyści. Do najważniejszych należą:
- zwiększenie szans powodzenia projektu,
- lepsze, bardziej dokładne określenie celów projektu (uwzględniając różne kategorie szans i zagrożeń związanych z jego realizacją),
- lepsze, bardziej elastyczne zarządzanie projektem – działania profilaktyczne i naprawcze mogą być wdrażane natychmiast po stwierdzeniu, że dane ryzyko zaczyna się materializować,
- ułatwienie podejmowania decyzji dotyczących zarządzania projektem,
- przygotowanie klienta projektu na poszczególne kategorie ryzyka.
Czym jest metoda EMV?
W zarządzaniu projektami znaleźć można wiele metod, technik i narzędzi służących do zarządzania ryzykiem. Jednym z bardziej popularnych podejść jest Expected Monetary Value (zwana również metodą oczekiwanego efektu finansowego). Służy do szacowania wartości ryzyka w oparciu o koszt i prawdopodobieństwo jego wystąpienia. Uzyskana w ten sposób wartość stanowi podstawę decyzji w zakresie strategii zarządzania daną kategorią ryzyka w projekcie. Metoda ta jest dość prosta i może być stosowana na każdym etapie cyklu życia projektu, chociaż najbardziej wskazane jest użycie jej na początku prac związanych z analizą ryzyka, gdyż pozwala to podjąć właściwe decyzje dotyczące różnych wariantów postępowania.
Procedura oceny ryzyka za pomocą EMV składa się z następujących etapów:
- identyfikacja konkretnego rodzaju ryzyka w projekcie,
- ustalenie różnych scenariuszy rozwoju ryzyka,
- ocena prawdopodobieństwa wystąpienia każdego scenariusza,
- ustalenie kosztów wystąpienia danej kategorii ryzyka,
- pomnożenie prawdopodobieństwa wystąpienia ryzyka przez koszt jego wystąpienia – na tym etapie otrzymywana jest wartość EMV dla danego ryzyka,
- sumowanie wartości dla wszystkich typów ryzyka w projekcie – etap ten prowadzi do oszacowania całkowitej wartości pieniężnej dla typów ryzyka występujących w projekcie.
Istnieją alternatywne formy obrazowania uzyskanej w ten sposób wartości ryzyka: pierwszą z nich jest tabela zaś drugą drzewo decyzyjne. Metody te omówione zostaną w dalszej części artykułu.
Pozostałe 65% artykułu dostępne jest dla zalogowanych użytkowników serwisu.
Jeśli posiadasz aktywną prenumeratę przejdź do LOGOWANIA. Jeśli nie jesteś jeszcze naszym Czytelnikiem wybierz najkorzystniejszy WARIANT PRENUMERATY.
Zaloguj Zamów prenumeratę Kup dostęp do artykułuMożesz zobaczyć ten artykuł, jak i wiele innych w naszym portalu Controlling 24. Wystarczy, że klikniesz tutaj.