Prowadzenie działalności gospodarczej obarczone jest zawsze pewnym ryzykiem niepowodzenia. Z różnych względów przedsiębiorcy popadają w tarapaty finansowe, zaprzestają regulować swoje zobowiązania i stają się dłużnikami. Narażają się w ten sposób na postępowania sądowe o zapłatę przeciwko nim. Jednocześnie mogą też znaleźć się w sytuacji, w której zobligowani będą złożyć wniosek o ogłoszenie upadłości. W toku postępowania upadłościowego dochodzi do likwidacji majątku przedsiębiorcy (o ile takowy istnieje). Jednocześnie jednak istnieją niewątpliwe korzyści ogłoszenia upadłości, tj. możliwość oddłużenia, spłaty tylko części długów, umorzenia postępowania egzekucyjnego. Co więcej, od dnia ogłoszenia upadłości przestają „biec odsetki”. Z masy upadłości mogą być bowiem zaspokojone odsetki od wierzytelności należne od upadłego, ale tylko za okres do dnia ogłoszenia upadłości. Od tego też dnia niedopuszczalne jest skierowanie egzekucji do majątku wchodzącego w skład masy upadłości.
W niniejszym artykule wskazujemy, krok po kroku, jak złożyć wniosek o ogłoszenie upadłości.
Kto może wnioskować o upadłość
Przepisy ustawy – Prawo upadłościowe mają zastosowanie do przedsiębiorców, także tych, którzy prowadzą jednoosobową działalność gospodarczą. Niniejszy poradnik adresowany jest właśnie do osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą, którzy dopełnili obowiązku rejestracji w CEIDG.
Uwaga! Możliwe jest złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości dla osoby faktycznie prowadzącej działalność gospodarczą (niezarejestrowaną), ale wnioskodawcą może być tylko jej wierzyciel.
Głównym celem postępowania upadłościowego jest zaspokojenie w jak najwyższym stopniu roszczeń wierzycieli i zachowanie dotychczasowego przedsiębiorstwa dłużnika-przedsiębiorcy, o ile pozwolą na to racjonalne względy. W odniesieniu do osób fizycznych – także przedsiębiorców – cel ten należy rozszerzyć o umożliwienie umorzenia zobowiązań upadłego, niewykonanych w postępowaniu upadłościowym.
Kiedy składać wniosek o ogłoszenie upadłości
Zadłużony przedsiębiorca ma obowiązek zgłoszenia w sądzie wniosku o ogłoszenie upadłości w terminie maksymalnie 30 dni od dnia, w którym wystąpiła podstawa do ogłoszenia upadłości. Ogólną zaś podstawą do ogłoszenia upadłości jest niewypłacalność przedsiębiorcy, tj. stan, w którym utracił on zdolność do wykonywania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych. Ustawa przewiduje domniemanie faktyczne, zgodnie z którym dłużnik utracił zdolność do wykonywania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych, jeżeli opóźnienie w wykonaniu takich zobowiązań przekracza trzy miesiące. Kluczowe dla przedsiębiorców w trudnej sytuacji jest rozszyfrowanie i właściwa interpretacja pojęć:
→ zobowiązania,
→ wymagalności i
→ niewypłacalności.
Zobowiązanie polega na tym, że wierzyciel może żądać od dłużnika świadczenia, a dłużnik powinien to świadczenie spełnić. Wymagalność zobowiązania powstaje z chwilą, gdy wierzyciel może żądać od dłużnika spełnienia świadczenia. Na przykład w odniesieniu do zobowiązania, co do którego określono termin spełnienia świadczenia, wymagalność zobowiązania następuje z chwilą nadejścia tego terminu.
Trudności nastręczać może ustalenie stanu niewypłacalności. Czy zaprzestanie płacenia długów stanowi już dostateczną podstawę do ogłoszenia upadłości? Dla określenia tego stanu bez znaczenia jest:
→ przyczyna niewykonywania zobowiązań (por. wyrok NSA z 18 września 2020 r., sygn. akt II FSK 729/20),
→ wielkość niewykonanych przez dłużnika zobowiązań oraz to, czy dłużnik nie wykonuje wszystkich pieniężnych zobowiązań czy tylko niektórych z nich (por. wyrok NSA z 23 lipca 2020 r., sygn. akt II FSK 2619/19),
→ kondycja finansowa podmiotu, w tym również okoliczność osiągania przez podmiot przychodów, a także otrzymywania darowizn (por. wyrok WSA w Poznaniu z 19 czerwca 2018 r., sygn. akt I SA/Po 266/18),
→ charakter zobowiązań – mogą to być zobowiązania zarówno cywilnoprawne, jak i publicznoprawne (por. wyrok WSA w Łodzi z 11 maja 2018 r., sygn. akt III SA/Łd 868/17).
Bezpiecznie jest więc przyjąć, że niewypłacalność to stan, w którym dłużnik z powodu braku środków płatniczych nie płaci przeważającej części swoich wymagalnych długów i nie ma widoków na zaspokojenie wszystkich wierzycieli.
Pozostałe 61% artykułu dostępne jest dla zalogowanych użytkowników serwisu.
Jeśli posiadasz aktywną prenumeratę przejdź do LOGOWANIA. Jeśli nie jesteś jeszcze naszym Czytelnikiem wybierz najkorzystniejszy WARIANT PRENUMERATY.
Zaloguj Zamów prenumeratę Kup dostęp do artykułuMożesz zobaczyć ten artykuł, jak i wiele innych w naszym portalu Controlling 24. Wystarczy, że klikniesz tutaj.
