Mechanizm podzielonej płatności

Zasada działania mechanizmu podzielonej płatności polega na tym, że sprzedawca nie otrzymuje całej kwoty za towar lub usługę bezpośrednio, lecz jedynie kwotę netto. Część odpowiadająca podatkowi VAT jest natomiast wpłacana na specjalny rachunek VAT.

W przypadku split payment zasada jego działania polega na uregulowaniu przez nabywcę otrzymanej faktury nabycia towarów lub usług poprzez komunikat płatności, który rozdysponuje:

• całość lub część wartości netto z tej faktury na konto firmowe sprzedawcy oraz
• całość lub część wartości podatku VAT z tej faktury na specjalny rachunek VAT sprzedawcy.

Split payment obowiązkowo obowiązuje od 1 listopada 2019 r., ale wyłącznie w stosunku do towarów i usług znajdujących się w załączniku nr 15 do ustawy o VAT. Mechanizm ten został wprowadzony poprzez dodanie nowego rozdziału 1a „Mechanizm podzielonej płatności” w ustawie o VAT, nowego rozdziału 3a „Rachunek VAT” w ustawie Prawo bankowe oraz art. 3b ust. 1 w ustawie o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych (SKOK).

Zastosowanie split payment – w myśl przepisu art. 108a ust. 2 ustawy o VAT polega na tym, że:

1. zapłata kwoty odpowiadającej całości lub części kwoty podatku wynikającej z otrzymanej faktury jest dokonywana na rachunek VAT,
2. zapłata całości lub części kwoty odpowiadającej wartości sprzedaży netto wynikającej z otrzymanej faktury jest dokonywana na rachunek bankowy albo na rachunek w SKOK, dla których jest prowadzony rachunek VAT, albo jest rozliczana w inny sposób.

Jak z tego wynika, w praktyce split payment będzie polegał na rozdzieleniu zapłaty z jednej faktury na dwie części, a mianowicie na kwotę netto oraz kwotę VAT.

Zapłata z zastosowaniem split payment dokonywana jest w złotych polskich przy użyciu komunikatu przelewu udostępnionego przez bank lub SKOK, w którym podatnik wskazuje:

1. kwotę odpowiadającą całości albo części kwoty podatku wynikającej z faktury, która ma zostać zapłacona w split payment,
2. kwotę odpowiadającą całości lub części wartości sprzedaży brutto,
3. numer faktury, w związku z którą dokonywana jest płatność,
4. numer, za pomocą którego dostawca towaru lub usługodawca jest zidentyfikowany na potrzeby podatku.

Dla celów MPP banki oraz SKOK utworzą rachunek VAT do każdego rachunku rozliczeniowego podatnika. Warto zaznaczyć, że na wniosek jednostki może być utworzony więcej niż jeden rachunek VAT, w tym przypadku nie będzie konieczności podpisywania dodatkowej umowy do prowadzenia rachunku VAT i nie będzie z tego tytułu naliczanych dodatkowych opłat czy prowizji. Zgodnie z ustaleniami stron środki zgromadzone na rachunku VAT mogą być oprocentowane – w takiej sytuacji odsetki zasilą rachunek rozliczeniowy, do którego prowadzony jest rachunek VAT. Warto nadmienić, że z rachunku VAT nie mogą być płacone inne podatki.

W przypadku, gdy stan środków na specjalnym rachunku VAT nie wystarczy na zapłatę podatku wskazanego w komunikacie przelewu, to w celu realizacji przelewu bank brakującą różnicę pokryje z rachunku rozliczeniowego nabywcy towarów (usług). W przypadku braku środków na rachunku rozliczeniowym – przelew nie zostanie zrealizowany przez bank.

Biorąc to pod uwagę, w celu prawidłowego stosowania MPP z perspektywy rachunkowości zaleca się utworzenie dodatkowego konta analitycznego „Rachunek VAT” w ramach konta 130 „Rachunek bankowy”. Jest to konieczne, ponieważ płatność z faktury przy stosowaniu split payment dzieli się na kwotę netto oraz kwotę VAT. W efekcie konto „Rachunek VAT” będzie używane do ewidencjonowania operacji związanych z podatkiem VAT, takich jak wpływy z VAT i uregulowanie zobowiązań wobec urzędu skarbowego.