13 kwietnia 2022 r. weszły w życie przepisy nowelizujące zasady ustalania podstawy wymiaru składki zdrowotnej przedsiębiorców. Zmiany zostały wprowadzone ustawą z 9 lutego 2022 r. o zmianie ustawy – Kodeks spółek handlowych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2022 r. poz. 807; dalej: ustawa nowelizująca z 9 lutego 2022 r.). Dotyczą one m.in. zasad ustalania dochodu będącego podstawą wymiaru składki zdrowotnej z uwzględnieniem tzw. różnic remanentowych, a także przy sprzedaży środków trwałych. W artykule przedstawiamy, jak znowelizowane w tym zakresie przepisy zastosować w praktyce.
Ustalanie dochodu stanowiącego podstawę wymiaru składki zdrowotnej z uwzględnieniem tzw. różnic remanentowych
Zmiany wprowadzone w tym zakresie dotyczą przedsiębiorców prowadzących podatkową księgę przychodów i rozchodów (pkpir) opodatkowanych według skali podatkowej albo podatkiem liniowym, których działalność gospodarcza związana jest ze sprzedażą towarów handlowych, obrotem materiałami lub innym składnikami objętymi obowiązkiem ujęcia w remanencie. Dzięki zmianie przy ustalaniu rocznej podstawy obliczenia składki zdrowotnej przedsiębiorcy mają uwzględnić różnice remanentowe obliczane dla potrzeb podatku PIT (art. 81 ust. 2 ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych w brzmieniu obowiązującym od 13 kwietnia 2022 r.). Zaznaczmy jednak od razu, że w 2022 r. podatnik nie musi uwzględniać różnicy remanentowej zwiększającej jego dochód, o czym szerzej w dalszej części (art. 36 ustawy nowelizującej z 9 lutego 2022 r.).
Podatnik prowadzący pkpir jest obowiązany przeprowadzić spis z natury, m.in. na dzień 31 grudnia. Ten remanent końcowy jest zarazem remanentem początkowym następnego roku, jeżeli podatnik kontynuuje działalność. Sporządzenie spisu nie jest wyłącznie czynnością techniczną. Jego wartość ma wpływ na obliczenie wysokości dochodu lub straty za dany rok podatkowy. Dochód z działalności gospodarczej przy prowadzeniu pkpir ustala się z uwzględnieniem tzw. różnicy remanentów. W praktyce oznacza to, że dochód z działalności gospodarczej:
→ powiększa się o różnicę pomiędzy wartością remanentu końcowego i początkowego, jeżeli wartość remanentu końcowego jest wyższa niż wartość remanentu początkowego lub
→ pomniejsza się o różnicę pomiędzy wartością remanentu początkowego i końcowego, jeżeli wartość remanentu początkowego jest wyższa od wartości remanentu końcowego (art. 24 ust. 2 updof).
Przykład 1
Podatnik prowadzi indywidualną działalność gospodarczą. Dochód z działalności jest opodatkowany według skali podatkowej. Podsumowanie kolumn pkpir za 2022 r. w działalności gospodarczej podatnika dało następujące kwoty:
→ przychód: 440 000 zł,
→ koszty zakupu towarów handlowych i materiałów: 297 000 zł,
→ koszty uboczne zakupu: 5000 zł,
→ suma pozostałych wydatków: 38 000 zł.
Wartość remanentu początkowego wynosi 90 000 zł, a końcowego 60 000 zł. Wartość remanentu początkowego jest wyższa od remanentu końcowego o 30 000 zł (90 000 zł - 60 000 zł). Zakładamy, że składki na ubezpieczenia społeczne podatnik zaliczył do kosztów.
Koszty uzyskania przychodu ustalone na podstawie księgi wyniosły: 340 000 zł = 297 000 zł + 5000 zł + 38 000 zł. Dochód obliczony na podstawie księgi wyniósł: 100 000 zł = 440 000 zł - 340 000 zł. Dochód ten pomniejszamy o różnicę pomiędzy wartością remanentu początkowego i końcowego (30 000 zł). Dochód podatnika wyniesie więc 70 000 zł (100 000 zł - 30 000 zł).
Przy braku nowelizacji w zakresie ustalania podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne roczna podstawa wymiaru tej składki za 2022 r. wyniosłaby u podatnika 100 000 zł. Po uwzględnieniu znowelizowanych przepisów dochód roczny będący podstawą wymiaru składki zdrowotnej wyniesie 70 000 zł.
Zaznaczmy, że w praktyce dla celów podatkowych dochód z uwzględnieniem różnicy remanentów liczymy inaczej, ponieważ z różnicą remanentów ustalamy wartość kosztów uzyskania przychodów i wartość tak ustalonych kosztów przenosimy do załącznika PIT/B zeznań rocznych.
Przykład 2
Podatnik prowadzi indywidualną działalność gospodarczą. Dochód z działalności jest opodatkowany według skali podatkowej. Podsumowanie kolumn pkpir za 2022 r. w działalności gospodarczej podatnika dało następujące kwoty:
→ przychód: 440 000 zł,
→ koszty zakupu towarów handlowych i materiałów: 297 000 zł,
→ koszty uboczne zakupu: 5000 zł,
→ suma pozostałych wydatków: 38 000 zł.
Wartość remanentu początkowego wyniosła 90 000 zł, końcowego 60 000 zł.
Przychód wynosi 440 000 zł. Koszty uzyskania przychodu wyniosły: 370 000 zł = (297 000 zł + 90 000 zł - 60 000 zł) + 5000 zł + 38 000 zł. Wielkości te podatnik przenosi do załącznika PIT/B i rozlicza w zeznaniu PIT-36.
Pozostałe 75% artykułu dostępne jest dla zalogowanych użytkowników serwisu.
Jeśli posiadasz aktywną prenumeratę przejdź do LOGOWANIA. Jeśli nie jesteś jeszcze naszym Czytelnikiem wybierz najkorzystniejszy WARIANT PRENUMERATY.
Zaloguj Zamów prenumeratę Kup dostęp do artykułuMożesz zobaczyć ten artykuł, jak i wiele innych w naszym portalu Controlling 24. Wystarczy, że klikniesz tutaj.