Gospodarka Polski

Tekst otwarty nr 3/2011

Szybki wzrost PKB w końcówce 2010 r.

w Według wstępnych danych GUS, wzrost PKB w 2010 r. wyniósł 3,8%, i był ponad dwukrotnie wyższy niż w roku poprzednim. Popyt krajowy zwiększył się o 3,9%, przy wzroście spożycia indywidualnego o 3,2% i spadku nakładów inwestycyjnych o 2%, a wkład eksportu netto wyniósł –0,1%.

w Według naszych szacunków opartych na danych rocznych i założeniu, że poprzednie kwartały nie uległy rewizji, wzrost PKB w IV kwartale 2010 r. wyniósł ok. 4,5% r/r. Nastąpiło to za sprawą wyraźnego przyspieszenia wzrostu konsumpcji prywatnej (do ok. 4% r/r) i publicznej (do ok. 5% r/r), a także mocnego wzrostu zapasów wyrobów gotowych (które odpowiadały za niemal 2% wzrostu PKB). Ponownie słabsze od prognoz były wyniki inwestycji, które według naszego szacunku wzrosły w IV kwartale jedynie o ok. 1% r/r. Rosnący deficyt w handlu zagranicznym miał negatywny wpływ na dynamikę PKB (ok. –0,7%).

w Mocny wzrost konsumpcji przed końcem roku częściowo był zapewne efektem przesunięcia realnego popytu z początku 2011 r. w obawie przed skutkami podwyżek podatków i cen. Należy się więc liczyć z przejściowym osłabieniem wydatków konsumpcyjnych na początku 2011 r. W dalszej części roku wzrost konsumpcji będą wspierać rosnące dochody gosp. domowych.

w W przypadku inwestycji, spodziewamy się mocnego wzrostu na początku roku, w wyniku konieczności zwiększenia mocy wytwórczych przez firmy, a także efektu wyjątkowo niskiej bazy.

w Zastanawiająca jest duża rozbieżność w danych GUS między dynamiką PKB a dynamiką wartości dodanej (wzrost w 2010 r. o 3,3%, a w IV kwartale według naszego szacunku zaledwie o 3,5%). Wzrosty wartości dodanej w przemyśle i budownictwie były wyraźnie niższe, niż wynika z danych na temat produkcji w tych sektorach. Rozbieżności te sugerują, że dane o PKB za 2010 r. mogą podlegać znacznym rewizjom w kolejnych publikacjach.

Mocny wzrost produkcji i sprzedaży w grudniu

w Wzrost produkcji przemysłowej w grudniu 2010 r. przyspieszył do 11,5% r/r, a w przetwórstwie przemysłowym do 14,3% r/r, co było jednym z najlepszych wyników w ubiegłym roku. Dynamika produkcji budowlanej pogorszyła się nieznacznie do 12,3% r/r z 14,2%, ale biorąc pod uwagę złe warunki pogodowe w grudniu, był to świetny rezultat.

w Wzrost sprzedaży detalicznej w grudniu przyspieszył do 12% r/r, znacznie przekraczając oczekiwania. Wyraźnie poprawiła się roczna dynamika w większości kategorii, najmocniej w przypadku sprzedaży samochodów (38,6% r/r). W części zapewne wynikało to z przesunięcia popytu z początku 2011 r. Najbliższe miesiące mogą nie być aż tak dobre, ale spodziewana kontynuacja poprawy sytuacji na rynku pracy powinna wspierać popyt konsumentów w dalszej części roku.

... i pogorszenie wskaźników koniunktury w styczniu

w Styczniowy indeks PMI obniżył się do 55,6 pkt z 56,3 w grudniu, ale i tak był to jeden z pięciu najlepszych odczytów w całej historii badania. Zanotowano najszybszy wzrost zamówień od maja 2004 r., w szczególności zamówień eksportowych. Wzrastały zaległości produkcyjne. Wyniki potwierdzają też wzrost presji inflacyjnej w sektorze przemysłowym – inflacja kosztowa przyspieszyła, osiągając największe tempo w historii badań.

w Według badań GUS, w styczniu pogorszyły się wskaźniki koniunktury w przemyśle i handlu detalicznym. Poprawa nastąpiła w budownictwie (chociaż ten indeks pozostaje poniżej zera).

w W styczniu pogorszyły się też nastroje konsumentów, co było głównie efektem gorszych ocen sytuacji kraju. W przypadku skłonności do zakupów, badanie Ipsos pokazało lekką poprawę, a badanie GUS wyraźny spadek indeksu.

Wzrost płac i zatrudnienia w sektorze firm powyżej prognoz

w Dane z rynku pracy w sektorze przedsiębiorstw za grudzień 2010 r. były bardzo pozytywnym zaskoczeniem, pokazując silniejszy od prognoz wzrost płac i zatrudnienia. Liczba miejsc pracy niemal nie zmieniła się wobec listopada, co jest wyjątkowo dobrym wynikiem na tę porę roku (szczególnie biorąc pod uwagę mocne pogorszenie pogody), a roczna dynamika zatrudnienia wzrosła z 2,2% do 2,4% r/r. Poprawa dynamiki nastąpiła we wszystkich obszarach poza górnictwem.

w Wzrost średniej płacy mocno przyspieszył do 5,4% r/r z 3,6% miesiąc wcześniej. Częściowo wynikało to z wypłat wysokich premii w górnictwie, ale w innych sektorach również widoczne było przyspieszenie (m.in. w przetwórstwie z 5,6% do 6,4% r/r, w handlu z 2,3% do 4,2% r/r), co wskazuje na nasilającą się presję płacową w sektorze przedsiębiorstw.

... ale wzrost bezrobocia również powyżej oczekiwań

w Po dobrych danych z sektora przedsiębiorstw sporym zaskoczeniem okazał się mocny wzrost stopy bezrobocia rejestrowanego w grudniu 2010 r. do 12,3%. Liczba bezrobotnych wzrosła o 96 tys. osób, bardziej niż wynikałoby z efektu sezonowego. Dane GUS sugerują, że wynikało to przede wszystkim z wyraźnego spadku liczby osób pracujących (chociaż dane z sektora przedsiębiorstw pokazały co innego). Wyraźnie spadła liczba ofert pracy w urzędach.

w Sezonowo wyrównana stopa bezrobocia według BAEL wzrosła w grudniu do 10%, najwyższego poziomu od kwietnia 2007 r.

w Trudno na razie wyjaśnić przyczynę tak wyraźnego wzrostu bezrobocia mimo rosnącego popytu na nowych pracowników w firmach. Stawia to pewien znak zapytania nad oczekiwanym przez nas dalszym wyraźnym ożywieniem na rynku pracy.

CPI powyżej 3%, PPI powyżej 6%

w Inflacja CPI w grudniu 2011 r. wzrosła do 3,1% r/r z 2,9% w listopadzie. Co prawda obniżyła się roczna dynamika cen żywności (które praktycznie nie zareagowały w grudniu na kontynuację mocnego wzrostu cen żywności na świecie), ale przyspieszył wzrost cen energii i transportu. Zwiększyła się także dynamika cen w pozostałych kategoriach, w wyniku czego inflacja bazowa po wyłączeniu cen żywności i energii wzrosła w grudniu do 1,6% r/r z poziomu 1,2%, na którym utrzymywała się od lipca do listopada. Wzrosły też pozostałe miary inflacji bazowej.

w Gwałtownie rośnie presja kosztowa w firmach – wzrost PPI przyspieszył w grudniu do 6,1% r/r z 4,7% w listopadzie, głównie pod wpływem rosnących cen surowców. Z czasem może się to przekładać na ceny konsumpcyjne.

Zobacz również

Ministerstwo Finansów pracuje nad zmianami w pkpir od 1 stycznia 2025 r.

Minister Finansów przygotował projekt rozporządzenia w sprawie zmian w pkpir. Proponowane zmiany są związane z koniecznością dostosowania pkpir do wprowadzanego od 1 stycznia 2025 r. kasowego PIT.

Czytaj więcej

Kiedy pracodawca odpowiada za faktury sfałszowane przez pracownika?

Kiedy pracodawca odpowiada za faktury sfałszowane przez pracownika?

Odpowiedzialność podatników VAT za „puste” lub fałszywe faktury to wciąż gorący temat. W praktyce zdarzają się sytuacje, gdy takie faktury wystawi pracownik, bez wiedzy i zgody pracodawcy. Pojawia się wówczas pytanie, kto w takich przypadkach obowiązany jest do zapłaty kwoty podatku wskazanej na fakturze – pracodawca czy pracownik?

Czytaj więcej

Polecamy

Przejdź do

Partnerzy

Reklama

Polityka cookies

Dalsze aktywne korzystanie z Serwisu (przeglądanie treści, zamknięcie komunikatu, kliknięcie w odnośniki na stronie) bez zmian ustawień prywatności, wyrażasz zgodę na przetwarzanie danych osobowych przez EXPLANATOR oraz partnerów w celu realizacji usług, zgodnie z Polityką prywatności. Możesz określić warunki przechowywania lub dostępu do plików cookies w Twojej przeglądarce.

Usługa Cel użycia Włączone
Pliki cookies niezbędne do funkcjonowania strony Nie możesz wyłączyć tych plików cookies, ponieważ są one niezbędne by strona działała prawidłowo. W ramach tych plików cookies zapisywane są również zdefiniowane przez Ciebie ustawienia cookies. TAK
Pliki cookies analityczne Pliki cookies umożliwiające zbieranie informacji o sposobie korzystania przez użytkownika ze strony internetowej w celu optymalizacji jej funkcjonowania, oraz dostosowania do oczekiwań użytkownika. Informacje zebrane przez te pliki nie identyfikują żadnego konkretnego użytkownika.
Pliki cookies marketingowe Pliki cookies umożliwiające wyświetlanie użytkownikowi treści marketingowych dostosowanych do jego preferencji, oraz kierowanie do niego powiadomień o ofertach marketingowych odpowiadających jego zainteresowaniom, obejmujących informacje dotyczące produktów i usług administratora strony i podmiotów trzecich. Jeśli zdecydujesz się usunąć lub wyłączyć te pliki cookie, reklamy nadal będą wyświetlane, ale mogą one nie być odpowiednie dla Ciebie.