Gospodarka Polski

Tekst otwarty nr 5/2007

Utrzymany silny trend wzrostowy produkcji

Produkcja przemysłowa wzrosła w lutym 2007 r. o 12,9% r/r, co oznacza delikatne spowolnienie w porównaniu ze styczniowym wzrostem na poziomie 15,4% r/r. Sezonowy dostosowany wzrost produkcji przemysłowej w lutym wyniósł 0,1% m/m i 13% r/r. W dalszym ciągu motorem wzrostu pozostaje produkcja w sektorze przetwórczym (wzrost o 15,8% r/r). W pozostałych dwóch sektorach przemysłu, czyli w górnictwie i kopalnictwie oraz w zaopatrywaniu w energię elektryczną, gaz i wodę, zanotowano spadki.

l Ponadto utrzymane zostały rekordowe wyniki produkcji w budownictwie - drugi miesiąc z rzędu wzrost o ok. 60% r/r. Dane o produkcji sugerują, że w pierwszym kwartale 2007 r. odnotowano znaczący wzrost eksportu oraz inwestycji.

Wyższy od oczekiwań wzrost sprzedaży detalicznej

l Wartość sprzedaży detalicznej wzrosła w lutym 2007 r. aż o 17,5% r/r nominalnie i 16,9% r/r realnie, co było najlepszym wynikiem od trzech lat. Podobnie jak w poprzednich miesiącach, wysoka dynamika występowała w praktycznie wszystkich działach sprzedaży, przy czym szczególnie szybkie wzrosty odnotowano w sprzedaży dóbr trwałego użytku (pojazdy mechaniczne: 27,7% r/r, meble, artykuły AGD i RTV: 27,4% r/r), co bardzo pozytywnie świadczy o sile popytu konsumpcyjnego. Szacujemy, że tempo wzrostu konsumpcji prywatnej przyspieszyło w I kwartale 2007 r. do ok. 6%.

l W sumie dane o produkcji i sprzedaży detalicznej za luty spowodowały, że dokonaliśmy kolejnej rewizji naszych prognoz wzrostu gospodarczego na ten rok. Obecnie prognozujemy, że w I kwartale 2007 r. wzrost PKB wyniósł 7%, a w całym roku przekroczy 6%.

Największy od wielu lat optymizm przedsiębiorstw

l Wskaźnik koniunktury dla przetwórstwa przemysłowego był w marcu 2007 r. wyższy niż w analogicznym miesiącu od 1993 r. Wynika to z szybszego niż przed miesiącem wzrostu zarówno bieżącego, jak i przyszłego portfela zamówień i produkcji. W najbliższych miesiącach można oczekiwać dalszej poprawy sytuacji finansowej przedsiębiorstw przemysłowych.

l Indeks dla budownictwa był wyższy niż w analogicznym miesiącu ostatnich 6 lat. Spowodowane to jest bardziej optymistycznymi niż przed miesiącem ocenami bieżącego i przyszłego portfela zamówień i produkcji. Utrzymująca się od maja 2006 r. zadowalająca sytuacja finansowa może ulec dalszej poprawie w najbliższych miesiącach. Indeks dla handlu detalicznego był w marcu wyższy niż w analogicznym miesiącu ostatnich 9 lat.

Bezrobocie mocno w dół

l Stopa bezrobocia rejestrowanego obniżyła się w lutym 2007 r. do 14,9% z poziomu 15,1% w styczniu. Roczne tempo spadku stopy bezrobocia osiągnęło rekordowy poziom 3,1 pkt proc., a liczba bezrobotnych zmniejszyła się o prawie 19% r/r (535 tys.). Tendencja spadkowa bezrobocia systematycznie przybiera na sile od 2005 r. i na razie nie widać sygnałów jej osłabienia. Wręcz przeciwnie, Ministerstwo Pracy podało, że w marcu stopa bezrobocia spadła do zaledwie 14,4%, co oznaczałoby dalsze przyspieszenie tempa redukcji bezrobocia.

l To bardzo dobre zjawisko z punktu widzenia gospodarstw domowych. Jednak z punktu widzenia RPP stawia ono kolejny znak zapytania związany z możliwym pojawieniem się silniejszej presji płacowej w przypadku pogłębiających się problemów przedsiębiorstw ze znalezieniem wolnej siły roboczej.

Lekko niższa dynamika płac, dużo wyższa zatrudnienia

l Przeciętne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw zwiększyło się w lutym 2007 r. o 1% m/m, a roczna dynamika płac spowolniła do 6,4% z 7,8% w styczniu. Choć dynamika płac w lutym spowolniła, to jest ona wyższa niż średnio w 2006 r., gdy wyniosła 5%. Jednocześnie zatrudnienie w firmach wzrosło w lutym aż o 0,4% m/m, co przełożyło się na przyspieszenie rocznej dynamiki popytu na pracę w firmach do rekordowego poziomu 4,3% z 3,8% w styczniu i średnio 3,2% w 2006 r.

l Za sprawą niższej dynamiki przeciętnego wynagrodzenia fundusz płac w przedsiębiorstwach spowolnił w lutym, ale dzięki bardzo silnemu wzrostowi zatrudnienia spowolnienie to było nieznaczne. Nominalnie fundusz płac w lutym wzrósł o 11% r/r (wobec 11,9% w styczniu i średnio 8,4% w 2006 r.), a realnie zwiększył się o 8,9% r/r (10,1% w styczniu i 7,2% średnio w zeszłym roku). Utrzymujący się na wysokim poziomie przyrost funduszu płac wspiera prognozy wskazujące na szybki wzrost konsumpcji prywatnej w tym roku.

l Przyspieszenie dynamiki zatrudnienia może budzić obawy, czy uda się utrzymać wysokie tempo wzrostu wydajności pracy. Jednak biorąc pod uwagę znacznie wyższe przyrosty produkcji, przynajmniej w przemyśle i budownictwie, nie powinno być z tym problemów. W całej gospodarce może jednak stopniowo następować obniżenie dynamiki wydajności pracy przy jednoczesnym przyspieszeniu lub utrzymaniu dynamiki płac, co w sumie przełoży się na wzrost dynamiki jednostkowych kosztów pracy. Taka zmiana tej kategorii oznacza natomiast wzrost prawdopodobieństwa reakcji ze strony RPP w postaci podwyżki stóp procentowych.

Statystyki pieniężne wskazują silny boom gospodarczy

l Podaż pieniądza wzrosła w lutym 2007 r. o 17,9% r/r, nieco wolniej niż miesiąc wcześniej, ale roczna dynamika pozostaje w trendzie wzrostowym. Depozyty ogółem zwiększyły się w lutym o 18,1% r/r (gospodarstw domowych o 12,0% r/r, firm aż o 30,5% r/r). Kredyty ogółem wzrosły o 26,5% (gospodarstw domowych o 38% r/r, firm o 15,1% r/r).

l Dane nie pozostawiają wątpliwości, że 2007 r. jest kolejnym rokiem wzmocnienia ekspansji polskiej gospodarki. Jednocześnie wydaje się, że tempo przyrostu M3 nie stanowi istotnego zagrożenia przegrzania gospodarki i nasilenia presji inflacyjnej. Na pewno jednak stanowi jeden z argumentów za ostrożnością w polityce pieniężnej i podwyżką stóp procentowych w niedługim czasie.

Inflacja CPI zgodnie z oczekiwaniami lekko w górę

l Stopa inflacji w lutym 2007 r. wyniosła 1,9% r/r po miesięcznym wzroście cen o 0,3% m/m. Po uwzględnieniu przez Główny Urząd Statystyczny nowego koszyka wag w CPI, bazującego na strukturze konsumpcji gospodarstw domowych w 2006 r., stopa inflacji za styczeń została skorygowana w dół do 1,6% r/r. Największy wzrost cen w lutym w porównaniu z poprzednim miesiącem nastąpił w przypadku żywności (0,7%) i paliw (1,7%), podczas gdy największy spadek dotknął tradycyjnie ceny odzieży i obuwia (-1,7%). W pozostałych kategoriach zmiany były jak zwykle znacznie bardziej umiarkowane lub też nie było ich wcale. W efekcie inflacja netto pozostała w lutym na poziomie 1,6% r/r, zanotowanym w grudniu 2006 r.

l Największa zmiana dokonana w koszyku wag dotyczyła towarów żywnościowych i napojów bezalkoholowych, których waga zmniejszyła się o 1 pkt proc. Z drugiej strony, o 0,4 pkt proc. zwiększyła się waga w kategoriach: odzież i obuwie, rekreacja i kultura, restauracje i hotele. Per saldo zmiany wag w koszyku wydają się lekko pozytywne dla przewidywanej na ten rok inflacji, ponieważ zarówno znaczny spadek wagi żywności (której roczna dynamika będzie w tym roku zapewne wyższa od dynamiki CPI), jak i wzrost wagi odzieży i obuwia (gdzie ceny mocno spadają), będą działały na rzecz obniżenia ogólnej dynamiki CPI. Wydaje się, że zmiany wag w pozostałych kategoriach nie są na tyle istotne, aby skompensować ten efekt, przynajmniej dopóki nie jest widoczne bardzo wyraźne przyspieszenie wzrostu cen usług i energii.

l Dane CPI za luty nie zmieniły oceny perspektyw inflacji i trudno je zaliczyć do argumentów za podwyżką stóp w najbliższej przyszłości. Trzeba jednak pamiętać, że dla Rady istotne są nie tyle bieżące dane inflacyjne, ile czynniki działające na inflację w średnim terminie.

Wyższa od prognoz inflacja PPI

l Wzrost cen producenta był w lutym 2007 r. wyższy od oczekiwań. Roczny wskaźnik PPI wyniósł 3,6% w porównaniu rynkowymi oczekiwaniami na poziomie 3,2%. O ile ceny w sektorze górniczym spadły, a w sektorze „zaopatrywanie w energię, wodę i gaz” pozostały w lutym bez zmian, o tyle w przetwórstwie przemysłowym ceny wzrosły o 0,4% m/m. Podwyższyło to wskaźnik roczny w tym sektorze z 2,3% do 3,0%, co jest najwyższym poziomem od początku 2005 r.

l Choć na pierwszy rzut oka wydaje się to „jastrzębim” argumentem dla RPP, to warto zauważyć, że w znaczącej mierze było to spowodowane wyższymi cenami w „produkcji koksu i produktów rafinacji ropy naftowej” aż o 3,4% m/m. Sektorem o najszybszym wzroście cen w ujęciu rocznym pozostaje górnictwo i kopalnictwo (8,1%).

Gorszy od oczekiwań bilans płatniczy za styczeń

l Według danych NBP, deficyt obrotów bieżących wyniósł w styczniu 678 mln euro. Wzrost eksportu wprawdzie odbił się w styczniu 2007 r. do 15,5% r/r po wyraźnym spowolnieniu grudniowym do 8,3%, ale jednocześnie nastąpiło przyspieszenie dynamiki importu do 21,3% r/r wobec 17% w grudniu. Deficyt handlowy wyniósł 387 mln euro. Dość znaczne okazało się też ujemne saldo dochodów (-771 mln euro), co wiąże się z wysokimi transferami zysków polskich przedsiębiorstw do zagranicznych właścicieli.

l Sytuacja w bilansie płatniczym nadal nie stanowi jednak zagrożenia dla stabilności makroekonomicznej, ponieważ skumulowany 12-miesięczny deficyt obrotów bieżących wciąż jest na niskim poziomie, ok. 2,5% PKB. Naszym zdaniem, perspektywy eksportu nie są złe, dzięki szybkiemu wzrostowi PKB u głównych partnerów handlowych i napływowi FDI.

Zobacz również

Ministerstwo Finansów pracuje nad zmianami w pkpir od 1 stycznia 2025 r.

Minister Finansów przygotował projekt rozporządzenia w sprawie zmian w pkpir. Proponowane zmiany są związane z koniecznością dostosowania pkpir do wprowadzanego od 1 stycznia 2025 r. kasowego PIT.

Czytaj więcej

Kiedy pracodawca odpowiada za faktury sfałszowane przez pracownika?

Kiedy pracodawca odpowiada za faktury sfałszowane przez pracownika?

Odpowiedzialność podatników VAT za „puste” lub fałszywe faktury to wciąż gorący temat. W praktyce zdarzają się sytuacje, gdy takie faktury wystawi pracownik, bez wiedzy i zgody pracodawcy. Pojawia się wówczas pytanie, kto w takich przypadkach obowiązany jest do zapłaty kwoty podatku wskazanej na fakturze – pracodawca czy pracownik?

Czytaj więcej

Polecamy

Przejdź do

Partnerzy

Reklama

Polityka cookies

Dalsze aktywne korzystanie z Serwisu (przeglądanie treści, zamknięcie komunikatu, kliknięcie w odnośniki na stronie) bez zmian ustawień prywatności, wyrażasz zgodę na przetwarzanie danych osobowych przez EXPLANATOR oraz partnerów w celu realizacji usług, zgodnie z Polityką prywatności. Możesz określić warunki przechowywania lub dostępu do plików cookies w Twojej przeglądarce.

Usługa Cel użycia Włączone
Pliki cookies niezbędne do funkcjonowania strony Nie możesz wyłączyć tych plików cookies, ponieważ są one niezbędne by strona działała prawidłowo. W ramach tych plików cookies zapisywane są również zdefiniowane przez Ciebie ustawienia cookies. TAK
Pliki cookies analityczne Pliki cookies umożliwiające zbieranie informacji o sposobie korzystania przez użytkownika ze strony internetowej w celu optymalizacji jej funkcjonowania, oraz dostosowania do oczekiwań użytkownika. Informacje zebrane przez te pliki nie identyfikują żadnego konkretnego użytkownika.
Pliki cookies marketingowe Pliki cookies umożliwiające wyświetlanie użytkownikowi treści marketingowych dostosowanych do jego preferencji, oraz kierowanie do niego powiadomień o ofertach marketingowych odpowiadających jego zainteresowaniom, obejmujących informacje dotyczące produktów i usług administratora strony i podmiotów trzecich. Jeśli zdecydujesz się usunąć lub wyłączyć te pliki cookie, reklamy nadal będą wyświetlane, ale mogą one nie być odpowiednie dla Ciebie.