Spółka 31 grudnia roku obrotowego ma saldo produkcji w toku. Od następnego roku jednostka chce ustalać produkcję w toku raz na kwartał poprzez inwenturę. Czy w związku z planowaną zmianą saldo z końca roku należy przeksięgować na odpowiednie konto zespołu 5 (produkcja podstawowa) jako bilans otwarcia? Jak prawidłowo wyceniać i ewidencjonować produkcję w toku?
Na dzień bilansowy saldo zespołu 5 „Koszty działalności produkcyjnej”, wyrażające stan produkcji w toku, może pozostać na tym koncie lub można przenieść je na konto zespołu 6 „Produkty gotowe i półprodukty”. Następnie pod datą bilansu otwarcia w następnym roku należy przenieść je ponownie na konto „Koszty działalności produkcyjnej”, którego saldo stanowi stan początkowy produkcji w toku. Jeśli więc spółka na dzień bilansowy przeksięgowała stan produkcji w toku na konto zespołu 6, to 1 stycznia roku następnego powinna przeksięgować ją na konto zespołu 5.
Produkcja w toku występuje w jednostkach produkcyjnych i obejmuje koszty związane z wytwarzaniem produktów lub świadczeniem usług, które na koniec okresu sprawozdawczego nie zostały jeszcze zakończone i wymagają dalszego nakładu pracy i środków w następnych okresach sprawozdawczych. Produkcję w toku ewidencjonuje się zasadniczo w księgach rachunkowych na koncie zespołu 6 „Produkty gotowe i półprodukty”, ale można też nie przeksięgowywać jej stanu i pozostawić na koncie zespołu 5 „Koszty działalności produkcyjnej”. W bilansie wartość produkcji w toku na koniec okresu sprawozdawczego wykazuje się w aktywach jako zapasy w pozycji B.I.2 „Półprodukty i produkty w toku”.
Wycena produkcji w toku
Zgodnie z zapisami ustawy o rachunkowości jednostka jest zobowiązana do wyceny rzeczowych składników aktywów obrotowych nie rzadziej niż na dzień bilansowy według kosztów wytworzenia nie wyższych od cen ich sprzedaży netto na dzień bilansowy. W przypadku realizacji produkcji w terminie nie dłuższym niż trzy miesiące jednostka ma możliwość wyceny produktów w toku produkcji w sposób uproszczony, tj. w wysokości bezpośrednich kosztów wytworzenia. Dla uproszczenia można też dokonać wyceny tylko w wysokości materiałów bezpośrednich lub nie wyceniać produkcji w toku w ogóle.
Te metody można jednak stosować tylko pod warunkiem, że nie zniekształca to stanu aktywów oraz wyniku finansowego jednostki.
Jednostka może zrezygnować z wyceny produkcji w toku, jeśli jej wielkość jest nieistotna i nie wywiera istotnego wpływu na wynik finansowy.
Warto również zwrócić uwagę na art. 28 ust. 4a ustawy o rachunkowości, który stanowi, że gdy roczne sprawozdanie finansowe jednostki nie podlega obowiązkowi badania i ogłaszania, to – obliczając koszt wytworzenia produktu – jednostka może doliczyć do kosztów bezpośrednich koszty pośrednie związane z wytworzeniem tego produktu, niezależnie od poziomu wykorzystania zdolności produkcyjnych. Ustalony w ten sposób koszt wytworzenia nie może być wyższy od ceny sprzedaży netto.
Uwaga!
Sposób wyceny produkcji w toku powinien być opisany w polityce rachunkowości. Jednostka powinna wybrać taki sposób wyceny, żeby możliwe było ustalenie stanu rzeczowego i wyceny produkcji w toku na koniec każdego okresu sprawozdawczego, np. miesiąca. W miarę możliwości na dzień bilansowy stan produkcji niezakończonej należy potwierdzić inwentaryzacją w drodze spisu z natury.
Pozostałe 77% artykułu dostępne jest dla zalogowanych użytkowników serwisu.
Jeśli posiadasz aktywną prenumeratę przejdź do LOGOWANIA. Jeśli nie jesteś jeszcze naszym Czytelnikiem wybierz najkorzystniejszy WARIANT PRENUMERATY.
Zaloguj Zamów prenumeratę Kup dostęp do artykułuMożesz zobaczyć ten artykuł, jak i wiele innych w naszym portalu Controlling 24. Wystarczy, że klikniesz tutaj.
