Jednostki, których rok obrotowy jest zgodny z rokiem kalendarzowym, powinny już w ostatnim kwartale zacząć przygotowywać się do zamknięcia roku 2023. Pierwszym krokiem powinno być uporządkowanie (czasem dopiero przygotowanie) polityki (zasad) rachunkowości, która jest podstawą wszelkich czynności związanych nie tylko z zamknięciem roku obrotowego, ale także z prowadzeniem ksiąg rachunkowych.
Przyjęte przez jednostkę zasady (politykę) rachunkowości należy stosować w sposób ciągły, dokonując grupowania operacji gospodarczych, wyceny aktywów i pasywów, w tym także odpisów amortyzacyjnych lub umorzeniowych, ustalając wynik finansowy i sporządzając sprawozdania finansowe, tak aby za kolejne lata informacje z nich wynikające były porównywalne.
Przyjęte zasady (politykę) rachunkowości stosuje się przy prowadzeniu ksiąg rachunkowych oraz sporządzaniu i prezentacji sprawozdania finansowego przez jednostkę. Powinny one zapewnić, że prezentowane w sprawozdaniu finansowym informacje są wiarygodne, w tym kompletne i bezstronne, przydatne oraz zrozumiałe, dzięki czemu przekazują rzetelny i jasny obraz sytuacji majątkowej, finansowej oraz wyniku finansowego jednostki.
Jednostka jest zobowiązana do szczegółowego opracowania i uzasadnienia przyjętych zasad (polityki) rachunkowości, szczególnie w sprawach i ujawnieniach tych spraw oraz zasad w sprawozdaniu finansowym, w przypadku wystąpienia w działalności jednostki transakcji, zdarzenia lub warunku będących sprawami, których przepisy o rachunkowości nie regulują lub dają możliwość wyboru.
Krajowe Standardy Rachunkowości (KSR) i Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej (MSSF zwane także MSR)
W przypadku braku w przepisach rachunkowości zasad klasyfikacji, wyceny lub prezentacji określonej transakcji, lub innego zdarzenia występującego w jednostce kierownik jednostki, ustalając przyjęte zasady (politykę) rachunkowości, może korzystać z Krajowych Standardów Rachunkowości, a w razie ich braku – z MSSF/MSR.
Fakt przyjęcia Krajowych Standardów Rachunkowości jednostka powinna ujawnić w sprawozdaniu finansowym. Jednostka przyjmująca do stosowania KSR jest zobowiązana do stosowania wszystkich standardów, które jej dotyczą, a zagadnienia w nich zawarte nie są uregulowane w ustawie. Oznacza to, że jednostka nie powinna powoływać się na stosowanie Krajowych Standardów Rachunkowości i jednocześnie tylko wybiórczo stosować niektóre z nich lub ich części.
W przypadku braku odpowiedniego standardu krajowego jednostki mogą stosować MSR. Należy zauważyć, że prawo jednostki do stosowania MSR w sprawach nieuregulowanych przepisami ustawy jest warunkowe, gdyż w pierwszej kolejności jednostka powinna stosować Krajowe Standardy Rachunkowości, a staje się to możliwe wtedy, gdy kierownik jednostki podjął decyzję o włączeniu Krajowych Standardów Rachunkowości do przyjętych przez nią zasad (polityki) rachunkowości. Jednostki, które postanowiły nie stosować Krajowych Standardów Rachunkowości, nie mogą stwierdzać w przyjętych zasadach (polityce) rachunkowości, że w sprawach nieuregulowanych przepisami ustawy stosują MSR, gdyż byłoby to naruszenie warunków prawa do stosowania MSR, określonych przez ustawodawcę w przywołanych przepisach ustawy.
W przypadku braku krajowych standardów, jeżeli wymogi MSR w jakimkolwiek istotnym aspekcie są niezgodne z przepisami ustawy o rachunkowości, to jednostka nie powinna ich przyjąć do stosowania. Oznacza to, że formułując zasady (politykę) rachunkowości, jednostka nie może przyjąć stosowania MSR jako ogólnej i bezwarunkowej zasady. W tych okolicznościach dobrą praktyką jest, w przypadku potrzeby wykorzystania MSR, uzasadnionej brakiem uregulowań przepisami ustawy i krajowymi standardami, ujawnienie w sprawozdaniu finansowym rodzaju transakcji, zdarzeń lub warunków i wskazanie zastosowanych konkretnych MSR, a nawet konkretnych rozwiązań podanych w tych MSR, jeśli dopuszczają one wybór, zwłaszcza gdy nie wszystkie wymogi standardu są zgodne we wszystkich istotnych aspektach z przepisami o rachunkowości. Dokonany przez jednostkę wybór zasad określonych w konkretnych MSR staje się częścią jej przyjętych zasad (polityki) rachunkowości, które mają zastosowanie w odniesieniu do wskazanych przez jednostkę rodzajów transakcji, zdarzeń i warunków.
W sytuacji, gdy postanowienia Krajowych Standardów Rachunkowości są odmienne niż te, które podano w MSR, z zasady za rozwiązanie spełniające przepisy ustawy uznaje się to rozwiązanie, które podano w krajowych standardach.
Pozostałe 76% artykułu dostępne jest dla zalogowanych użytkowników serwisu.
Jeśli posiadasz aktywną prenumeratę przejdź do LOGOWANIA. Jeśli nie jesteś jeszcze naszym Czytelnikiem wybierz najkorzystniejszy WARIANT PRENUMERATY.
Zaloguj Zamów prenumeratę Kup dostęp do artykułuMożesz zobaczyć ten artykuł, jak i wiele innych w naszym portalu Controlling 24. Wystarczy, że klikniesz tutaj.