Problemy audytu związane z wojną w Ukrainie

KSB 540 (Z) zastąpił dotychczasowy KSB 540. Zmieniony standard ustanawia bardziej rozbudowane wymogi i odpowiednio uszczegółowione wytyczne, w szczególności odnoszące się do „elementów” szacunków, tj. metod (w tym modeli), założeń i danych oraz określania ryzyka nieodłącznego, które mogą spowodować ryzyko istotnego zniekształcenia na poziomie stwierdzeń dla szacunków księgowych i powiązanych ujawnień. Zmieniony standard zawiera także dwa załączniki dotyczące czynników ryzyka nieodłącznego i ich wzajemnych relacji oraz komunikowania się z osobami sprawującymi nadzór.

Coraz bardziej złożone środowisko gospodarcze oraz zmiana praktyk księgowych oznacza, że biegli rewidenci potrzebują bardziej rozbudowanego podejścia do identyfikacji, oszacowania i reakcji na ryzyka związane z istotnym zniekształceniem szacunków księgowych i powiązanych ujawnień. Ulepszenia KSB 540 (Z) mają na celu dotrzymanie kroku zmianom na rynku. Celem projektu była zmiana KSB 540, polegająca na ustanowieniu bardziej rozbudowanych wymogów i odpowiednio szczegółowych wytycznych, tak aby dbać o jakość badania poprzez zachęcanie biegłych rewidentów do wykonywania odpowiednich procedur związanych z szacunkami księgowymi i powiązanymi ujawnieniami. Zmiany te podkreślają również znaczenie właściwego zastosowania zawodowego sceptycyzmu podczas badania szacunków księgowych. KSB 540 (Z) zwiększył prawie dwukrotnie swoją objętość w stosunku do KSB 540, co najlepiej obrazuje skalę zmian.

Jakie kwestie związane z interesem publicznym zostały poruszone w zmienionym KSB 540 (Z)?

Najważniejsze kwestie, które są związane ze zmianą KSB 540 (Z):

→ Ryzyko badania ulega zmianom spowodowanym bardziej złożonym środowiskiem gospodarczym – ramowe założenia sprawozdawczości finansowej podlegają ciągłym zmianom, osąd kierownika jednostki i informacje dotyczące przyszłości są coraz powszechniejsze oraz rośnie znaczenie ujawnień. Regulatorzy rynku finansowego mają obawy związane ze złożonymi procesami gospodarczymi, które opierają się na technologii oraz na potrzebie testowania efektywności operacyjnej kontroli podczas badania szacunków księgowych.

→ Promowanie szerszego stosowania zawodowego sceptycyzmu – ustalenia kontrolerów prowadzących inspekcje badań wywołały znaczące obawy o jakość badania szacunków księgowych i zwróciły uwagę na potrzebę promowania bardziej niezależnego i sceptycznego podejścia biegłych rewidentów.

→ Uzyskiwanie korzyści dla interesu publicznego poprzez lepszą komunikację i transparentność – nadzór, sprawozdawczość i regulacje można ulepszyć dzięki poprawie dwustronnego dialogu między biegłym rewidentem a osobami sprawującymi nadzór na temat złożonych szacunków i szacunków obciążonych wysokim poziomem niepewności. Ponadto w niektórych okolicznościach można zagwarantować komunikację z regulatorami i instytucjami nadzoru ostrożnościowego oraz informowanie o kluczowych sprawach badania, zgodnie z KSB 701 Przedstawienie kluczowych spraw badania w sprawozdaniu niezależnego biegłego rewidenta.

W związku z tym kluczowe ulepszenia KSB 540 (Z) nastąpiły w poniższych obszarach:

→ jednoznaczne rozpoznanie zakresu ryzyka nieodłącznego w oparciu o istniejące koncepcje zawarte w innych standardach zawodowych (KSB 200, KSB 315 (Z) i KSB 330), aby zwiększyć skalowalność;

→ wprowadzenie koncepcji czynników ryzyka nieodłącznego, obejmującej nie tylko niepewność szacunków, ale także złożoność, subiektywność i inne czynniki;

→ ulepszone procedury oszacowania ryzyka dotyczące uzyskania zrozumienia jednostki i jej otoczenia, w tym kontroli wewnętrznej jednostki;

→ wprowadzenie odrębnego oszacowania ryzyka nieodłącznego i ryzyka kontroli dla szacunków księgowych;

→ podkreślenie znaczenia decyzji biegłego rewidenta odnośnie kontroli dotyczących szacunków księgowych poprzez zwrócenie uwagi na odpowiednie wymogi zawarte w KSB 315 (Z) i MSB 330;

→ wprowadzenie wymogów dotyczących ukierunkowania na metody określania nakładu pracy pod kątem celów (zwłaszcza gdy stosowane są złożone modele), danych i założeń, tak aby zaprojektować i wykonać dalsze procedury badania w odpowiedzi na oszacowane ryzyka istotnego zniekształcenia;

→ rozszerzenie wymogu „zachowania dystansu” (ang. „stand back”) poprzez dodanie oceny dowodów badania uzyskanych w odniesieniu do szacunków księgowych, w tym zarówno dowodów potwierdzających, jak i sprzecznych;

→ rozszerzenie wymogów dotyczących ujawniania informacji w celu uzyskania dowodów badania wskazujących, czy powiązane ujawnienia są „racjonalne”;

→ dodanie nowego wymogu omawiania kwestii związanych z szacunkami księgowymi podczas rozmów z osobami sprawującymi nadzór;

→ nowe i ulepszone materiały objaśniające zastosowanie;

w odniesieniu do zewnętrznych źródeł informacji – poprawki uzgadniające i wtórne do definicji, wymogów i materiałów objaśniających zastosowanie w KSB 500 Dowody badania.