Podatkowa grupa kapitałowa

W myśl ustawy o rachunkowości PGK składa się z jednostki dominującej oraz jednostek zależnych. Do powstania grupy kapitałowej potrzebne są co najmniej dwa podmioty, pomiędzy którymi istnieje związek kapitałowy, co uregulowane zostało w art. 3 ust. 1 pkt 44.

PGK tworzą co najmniej dwie spółki kapitałowe (tj. spółki z ograniczoną odpowiedzialnością lub spółki akcyjne) mające osobowość prawną, które pozostają w związkach kapitałowych i łączy je odpowiednia umowa. Ponadto, zgodnie z art. 1a ust. 2 ustawy o CIT, PGK jest podatnikiem, jeżeli spełnione są łącznie następujące warunki:

( 1 ) podatkową grupę kapitałową mogą tworzyć wyłącznie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością lub spółki akcyjne, mające siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli:

→ przeciętny kapitał zakładowy, określony w sposób, o którym mowa w ust. 2b, przypadający na każdą z tych spółek, nie jest niższy niż 500 000 zł,

→ jedna ze spółek, zwana dalej „spółką dominującą”, posiada bezpośredni 75% udział w kapitale zakładowym lub w tej części kapitału zakładowego pozostałych spółek, zwanych dalej „spółkami zależnymi”, która na podstawie przepisów o komercjalizacji i prywatyzacji nie została nieodpłatnie lub na zasadach preferencyjnych nabyta przez pracowników, rolników lub rybaków albo która nie stanowi rezerwy mienia Skarbu Państwa na cele reprywatyzacji,

→ spółki zależne nie posiadają udziałów w kapitale zakładowym innych spółek tworzących tę grupę,

→ w spółkach tych nie występują zaległości we wpłatach podatków stanowiących dochód budżetu państwa;

( 2 ) umowa o utworzeniu podatkowej grupy kapitałowej, zwana dalej „umową”:

→ została zawarta przez spółkę dominującą i spółki zależne, w formie aktu notarialnego, na okres co najmniej 3 lat podatkowych,

→ została zarejestrowana przez naczelnika urzędu skarbowego;

( 3 ) po utworzeniu podatkowej grupy kapitałowej spółki tworzące tę grupę spełniają warunki wyżej wymienione, a ponadto:

→ nie korzystają ze zwolnień podatkowych określonych w art. 17 ust. 1 pkt 34 lub 34a ustawy o CIT oraz ze zwolnień od podatku dochodowego na podstawie odrębnych ustaw,

→ w przypadku dokonania transakcji kontrolowanej w rozumieniu art. 11a objaśnienie pojęć rozdziału ust. 1 pkt 6 z podmiotami powiązanymi w rozumieniu art. 11a objaśnienie pojęć rozdziału ust. 1 pkt 4, niewchodzącymi w skład podatkowej grupy kapitałowej, nie ustalają lub nie narzucają warunków różniących się od warunków, które ustaliłyby między sobą podmioty niepowiązane w rozumieniu art. 11a objaśnienie pojęć rozdziału ust. 1 pkt 3;

( 4 ) podatkowa grupa kapitałowa osiągnie za każdy rok podatkowy udział dochodów, określonych zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o CIT w przychodach – w wysokości co najmniej 2%, zaś umowa łącząca spółki tworzące PGK powinna zawierać:

→ wykaz spółek tworzących podatkową grupę kapitałową oraz wysokość ich kapitału zakładowego;

→ informację o udziałowcach (akcjonariuszach) i wysokości ich udziału w kapitale zakładowym w spółce dominującej i w spółkach zależnych tworzących podatkową grupę kapitałową, posiadających co najmniej 5% udziałów (akcji) tych spółek;

→ określenie czasu trwania umowy;

→ określenie przyjętego roku podatkowego.

Zawarta umowa podlega zgłoszeniu przez spółkę dominującą do właściwego według jej siedziby naczelnika urzędu skarbowego na co najmniej 45 dni przed rozpoczęciem roku podatkowego przyjętego przez podatkową grupę kapitałową. Ten sam naczelnik urzędu skarbowego będzie właściwym organem do rozliczeń z podatkiem dochodowym oraz składania sprawozdań finansowych.

Konsekwencje naruszenia warunków umowy PGK

W przypadku, gdy w okresie obowiązywania umowy wystąpią zmiany w stanie faktycznym lub w stanie prawnym skutkujące naruszeniem warunków uznania podatkowej grupy kapitałowej za podatnika podatku dochodowego, dzień poprzedzający dzień wystąpienia tych zmian jest dniem, w którym następuje utrata przez podatkową grupę kapitałową statusu podatnika oraz koniec jej roku podatkowego. Dzień wystąpienia zmian, o których mowa w zdaniu pierwszym, jest pierwszym dniem roku podatkowego spółek, które przed tym dniem tworzyły podatkową grupę kapitałową.

Naruszenie przez PGK warunków jej istnienia skutkuje zatem utratą przez nią statusu PGK na cały okres trwania jej umowy, co skutkować będzie faktem, iż spółki wchodzące w jej skład powinny skorygować wszystkie wcześniej złożone rozliczenia podatkowe jako PGK. Uznaje się, że w przypadku naruszenia warunków umowy PGK, korekty dokonujemy w sposób, w który PGK nigdy nie istniała.