Zarządzanie należy zdefiniować jako mądre podejmowanie decyzji w warunkach niepewności. Na potrzeby analizy niepewności autorzy proponują zastosować metodę VUCA, wspierającą w kolejnym kroku analizę ryzyka1. Metoda ta została opisana w poprzednim artykule na łamach „Controlling i Rachunkowość Zarządcza”.
Dla usystematyzowania rozważań należy wskazać, że2:
- zmienność ma miejsce, gdy sytuacja jest nieoczekiwana i niestabilna, a okres jej trwania jest nieznany i może być trudny do zrozumienia. Wiedza jest jednak dostępna;
- niepewność pojawia się, gdy główna przyczyna i efekt są znane. Jednak brakuje informacji z otoczenia. Dlatego zmiana jest nieprzewidywalna;
- złożoność przejawia się, gdy określone przedsięwzięcie ma wiele połączonych ze sobą zmiennych i jedynie część jest przewidywalna. Istotna jest natomiast ich wielkość lub pochodzenie, które mogą być przytłaczające dla struktury;
- niejednoznaczność występuje, gdy związki przyczynowe są kompletnie niejasne oraz nie istnieją zdarzenia w przeszłości, do których można by się odnieść. Sytuacja stwarza same niewiadome.
Podsumowując, zmienność to natura i dynamika zmian oraz prędkość sił tych zmian. Niepewność wskazuje na brak przewidywalności spraw i wydarzeń. Złożoność to zawikłanie kwestii i chaos, który otacza organizację. Niejednoznaczność to niejasność rzeczywistości3. Ryzyko działań i decyzji organizacji odnosi się nie tylko do niej samej, ale rozprzestrzenia się na wiele podmiotów wokół, pozornie w ogóle z nią nie połączonych, tym właśnie jest efekt motyla, wspierany przez VUCA. Jest to zjawisko działające w dwie strony, ponieważ każde przedsiębiorstwo jest narażone na ryzyko decyzji innych i jego kierownictwo nieustannie powinno pamiętać, iż ryzyko może nadejść z najmniej oczekiwanego miejsca. VUCA i efekt motyla w coraz bardziej globalizującej się gospodarce stają się niezwykle istotne dla przedsiębiorstw. Przykładami mogą być bigtechy, globalizujące funkcjonowanie nawet niewielkich przedsiębiorstw, czy koronawirus, który może stać się czarnym łabędziem dla wzrostu globalnej gospodarki4.
Świat VUCA jest rzeczywistością, w której zarządzający przedsiębiorstwami budowlanymi muszą się odnaleźć, mogą jednak przeanalizować otoczenie swojej firmy używając do tego tradycyjnych narzędzi zarządzania ryzykiem i tym sposobem zidentyfikować czynniki ryzyka, z którymi muszą się zmierzyć.
Pozostałe 88% artykułu dostępne jest dla zalogowanych użytkowników serwisu.
Jeśli posiadasz aktywną prenumeratę przejdź do LOGOWANIA. Jeśli nie jesteś jeszcze naszym Czytelnikiem wybierz najkorzystniejszy WARIANT PRENUMERATY.
Zaloguj Zamów prenumeratę Kup dostęp do artykułuMożesz zobaczyć ten artykuł, jak i wiele innych w naszym portalu Controlling 24. Wystarczy, że klikniesz tutaj.