Coraz częściej w przedsiębiorstwach klasyczna klasyfikacja kosztów nie wystarcza do skutecznego zarządzania. Obok perspektyw – jakie poniesiono koszty, gdzie poniesiono koszty oraz na co poniesiono koszty, pojawia się perspektywa – dlaczego poniesiono koszty.
Celem artykułu jest prezentacja przykładu analizy źródeł powstawania kosztów ukrytych w działaniach zużywających zasoby z wykorzystaniem modelu xls.
Główne założenia rachunku kosztów działań
- Tradycyjny rachunek kosztów opiera się między innymi na dwóch nierealistycznych założeniach: (1) proporcjonalnym doliczaniu w ramach kalkulacji doliczeniowej kosztów pośrednich do produktów z uwagi na potrzebę doliczenia do kosztu wytworzenia uzasadnionej części kosztów pośrednich oraz (2) założeniu pełnego (100%) wykorzystania zdolności produkcyjnych zasobów używanych w procesie produkcyjnym, to znaczy brak występowania strat zasobów (marnotrawstwa zasobów).
- Rachunek kosztów działań (Activity Based Costing) to metoda rozliczania kosztów pośrednich na obiekty kosztów (np. produkty, klienci, procesy, rynki sprzedaży, zakupu, kanały dystrybucji, ośrodki odpowiedzialności) za pomocą różnych podstaw (kluczy rozliczeniowych) w przekroju wydzielonych w przedsiębiorstwie działań.
- Główne założenie rachunku kosztów działań – źródłem powstawania kosztów w przedsiębiorstwie są działania zużywające zasoby.
- W tradycyjnym rachunku kosztów koszty pośrednie są rozliczone na obiekty kosztów jednoetapowo, poprzez ich proporcjonalne doliczenie za pośrednictwem wybranego klucza rozliczeniowego (kalkulacja doliczeniowa). Koszty są grupowane według miejsc powstawania.
- W rachunku kosztów działań koszty pośrednie rozliczane są na obiekty kosztów dwuetapowo – na działania, a następnie koszty działań przyporządkowywane są obiektom kosztów, których dotyczą działania. Dzięki temu wielkość kosztów pośrednich w strukturze wytworzenia danego produktu nie zależy od wielkości produkcji, lecz od faktycznie wykonanych działań w związku z powstaniem i cyklem życia produktu. Koszty są grupowane według działań.
- Problem rozwiązywany przez rachunek kosztów działań – uwzględnienie w wycenie kosztu wytworzenia zmiany w modelu zarządzania przedsiębiorstwem (orientacja funkcjonalna vs. procesowa).
Pozostałe 67% artykułu dostępne jest dla zalogowanych użytkowników serwisu.
Jeśli posiadasz aktywną prenumeratę przejdź do LOGOWANIA. Jeśli nie jesteś jeszcze naszym Czytelnikiem wybierz najkorzystniejszy WARIANT PRENUMERATY.
Zaloguj Zamów prenumeratę Kup dostęp do artykułuMożesz zobaczyć ten artykuł, jak i wiele innych w naszym portalu Controlling 24. Wystarczy, że klikniesz tutaj.
Pobierz pliki:
