Przyspieszenie PKB w III kwartale mimo stagnacji inwestycji
w Wzrost PKB w III kwartale 2010 r. był wyraźnie wyższy od prognoz i wzrósł do 4,2% r/r, najwyższego poziomu od dwóch lat. Wyrównany sezonowo kwartalny wzrost PKB przyspieszył nieznacznie do 1,3% z 1,2% w II kwartale.
w Głównym motorem wzrostu gospodarczego w III kwartale było przyspieszenie wzrostu popytu konsumpcyjnego (konsumpcja prywatna wzrosła o 3,5% r/r, spożycie zbiorowe o 4,3% r/r) oraz nadal dodatnia kontrybucja zmiany zapasów (ok. 1,2%). Saldo eksportu netto miało zerowy wpływ na roczną dynamikę PKB, mimo sporego wzrostu nominalnego deficytu na rachunku towarów i usług (odpowiadał za to znacznie wyższy deflator importu niż eksportu).
w Tempo wzrostu inwestycji wyszło w III kwartale na plus, ale bardzo niewielki (0,4% r/r). Dane wyrównane sezonowo pokazują kontynuację stagnacji w tym obszarze. Nadal spodziewamy się mocnego odbicia inwestycji w górę w najbliższym czasie, czemu sprzyjają rekordowo dobre wyniki finansowe firm i szybki wzrost zamówień przy wysokim już poziomie wykorzystania mocy wytwórczych (powyżej wieloletniej średniej).
w Patrząc na rachunki narodowe od strony podażowej, w III kwartale osłabł wzrost wartości dodanej w przemyśle (do 10,2% r/r z 11,4%), a przyspieszenie nastąpiło w budownictwie (do 6,1% z 3,8%) i w usługach rynkowych (do 2% r/r z 0,8%).
w Bazując na wynikach badań koniunktury oraz prognozach dotyczących aktywności w przemyśle, handlu i usługach w najbliższych miesiącach, zakładamy utrzymanie tempa wzrostu PKB w IV kwartale 2010 r. na podobnym (lub nawet nieco wyższym) poziomie co w III kwartale, co oznaczałoby wzrost PKB w całym roku o ok. 3,8%. W 2011 r. spodziewamy się delikatnego przyspieszenia gospodarki (do nieco ponad 4% r/r).
Czwarty kwartał może być nawet lepszy
w Pierwszy miesiąc IV kwartału przyniósł spowolnienie wzrostu produkcji i pewne symptomy osłabienia popytu konsumentów. Jednak kolejne miesiące powinny być znacznie lepsze.
w Wzrost produkcji przemysłowej spowolnił w październiku do 8% r/r z 11,8% we wrześniu i był najniższy od grudnia 2009 r. Po korekcie sezonowej wzrost produkcji wyhamował w mniejszym stopniu, z 11,7% do 11,2% r/r. Produkcja budowlano-montażowa zwolniła w październiku do 9,4% r/r, ale po wyeliminowaniu wpływu czynników sezonowych jej wzrost przyspieszył do 9,7% r/r (najwięcej od ponad dwóch lat).
w Indeks PMI dla polskiego przemysłu wzrósł w listopadzie, zapowiadając mocny wzrost produkcji i zamówień, a także pokazując presję na zwiększenie mocy wytwórczych w firmach. Spodziewamy się poprawy dynamiki produkcji przemysłu w najbliższych miesiącach, chociaż w przyszłym roku będzie ona stopniowo wygasać wraz z oddziaływaniem efektu coraz wyższej bazy oraz spowolnieniem tempa wzrostu gospodarczego za granicą. Ożywienie inwestycji pod koniec 2010 r. powinno z kolei przynieść powrót dynamiki produkcji w budownictwie do dwucyfrowego poziomu.
w Wzrost sprzedaży detalicznej w październiku przyspieszył do 9% r/r, ale w niektórych kategoriach (głównie w przypadku dóbr trwałych) można zaobserwować wyhamowanie dynamiki. Ożywieniu popytu konsumpcyjnego sprzyja wzrost dochodów gospodarstw domowych i oczekiwanie podwyżki cen i podatków w 2011 r., ale z drugiej strony, zmiany w strukturze sprzedaży w październiku są pewnym sygnałem ostrzegawczym. Niepokoi również spadkowa tendencja optymizmu konsumentów w ostatnich miesiącach. Czynnikiem, który może wyhamować obawy konsumentów, jest jednak utrzymanie pozytywnych tendencji na rynku pracy.
Wzrost zatrudnienia przyspiesza, płace pod kontrolą
w Na razie dane z rynku pracy są dość optymistyczne. Roczny wzrost przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw przyspieszył w październiku do 3,9% z 3,7% we wrześniu. Jednocześnie, przeciętne zatrudnienie zwiększyło się o 2,1% r/r, najszybciej od grudnia 2008 r. Zgodne z naszą prognozą, nieznaczne przyspieszenie wzrostu płac w październiku przy nieco silniejszym od oczekiwań wzroście zatrudnienia potwierdza, że jak na razie zwiększeniu popytu na pracę nie towarzyszy nasilenie presji płacowej. Żądania płacowe pracowników osłabiane są zapewne przez ciągle jeszcze dość wysoki poziom bezrobocia (przy wzroście liczby aktywnych zawodowo) i utrzymującą się niepewność dotyczącą trwałości globalnej poprawy koniunktury.
w Stopa bezrobocia rejestrowanego utrzymała się w październiku na poziomie 11,5%. Z kolei wyrównana sezonowo stopa bezrobocia podawana przez Eurostat (według metodologii BAEL) lekko wzrosła w październiku do 9,7%.
w Od kilku kwartałów mamy do czynienia z wyraźnym wzrostem aktywności ekonomicznej ludności w Polsce. Potwierdzają to m.in. kwartalne dane BAEL, według których współczynnik aktywności zawodowej wzrósł w III kwartale 2010 r. do 56,2%, najwyższego poziomu od dziewięciu lat. Drugi kwartał z rzędu wzrósł też współczynnik zatrudnienia (51,1%). Stopa bezrobocia według BAEL (bez korekty sezonowej) spadła w III kwartale do 9,1%, najniższego poziomu od końca 2009 r. Rosnąca aktywność zawodowa Polaków jest zjawiskiem bardzo pożądanym z punktu widzenia średnioterminowych perspektyw wzrostu gospodarczego i jednocześnie pozytywnym z punktu widzenia RPP, ograniczając ryzyko nasilenia presji płacowej.
w Według naszych szacunków dynamika jednostkowych kosztów pracy wyhamowała w III kwartale 2010 r. niemal do zera.
Inflacja w trendzie wzrostowym
w Stopa inflacji podskoczyła w październiku do 2,8% r/r, najwyższego poziomu od ośmiu miesięcy. Za wzrost cen ponownie odpowiadały przede wszystkim znaczne podwyżki cen żywności oraz odzieży i obuwia. Wzrosły też ceny energii (m.in. na skutek wprowadzenia nowych taryf gazowych).
w Inflacja bazowa po wyłączeniu cen żywności i energii utrzymała się w październiku na poziomie 1,2% r/r, bez zmian od lipca. Pozostałe trzy miary inflacji bazowej zanotowały drugi z rzędu nieznaczny wzrost.
w Wzrost cen producenta spowolnił w październiku do 4% r/r z 4,3% we wrześniu. Wydaje się jednak, że był to jedynie przejściowy spadek, i już w listopadzie dynamika PPI może wzrosnąć ponownie do 4,5%, m.in. za sprawą wyższych cen energii i surowców. Warto zwrócić uwagę, że PPI na rynku krajowym (wskaźnik pomijający ceny eksportu, obniżane przez aprecjację złotego) już we wrześniu wzrósł w Polsce do 5,7% r/r.
w Na świecie kontynuowany jest wzrostowy trend cen żywności – w listopadzie dolarowy indeks cen żywności według Światowej Organizacji Żywności (FAO) wzrósł o prawie 4% m/m (w przeliczeniu na złote o ok. 5,5% m/m), zbliżając się coraz bardziej do szczytu osiągniętego tuż przed wybuchem kryzysu w 2008 r. Wyraźnie rosną też ceny ropy naftowej (w listopadzie ok. 3%, w pierwszych dniach grudnia dalsze 5% m/m) i innych surowców.
w W kolejnych miesiącach wzrostowy trend CPI będzie kontynuowany – inflacja przekroczy 3% r/r w grudniu, a w I kwartale 2011 r. znajdzie się prawdopodobnie w okolicach, a być może nawet powyżej 3,5% (górnego poziomu dopuszczalnych wahań wokół celu inflacyjnego). Inflacja bazowa po wyłączeniu cen energii i żywności również będzie przyspieszać, do ok. 2,5% w połowie 2011 r.
