Gospodarka Polski

Wzrost produkcji poniżej oczekiwań… ale nie najgorszy

•  Produkcja sprzedana przemysłu wzrosła w sierpniu 2005 r. o 4,6% r/r. Było to szybciej niż 2,6% r/r w lipcu, jednak poniżej konsensusu rynkowego, który przewidywał wzrost o ok. 5%. Dane oczyszczone z wahań sezonowych pokazały wzrost o 4,6% r/r, co było najlepszym wynikiem od początku tego roku. Potwierdza to, że dwa ostatnie kwartały roku będą okresem znacznie szybszego wzrostu w przemyśle niż pierwsze półrocze.
•  Produkcja budowlano-montażowa wzrosła o 6,5% r/r, znacznie wolniej niż w lipcu 2005 r. (17,3% r/r). Spowolnienie (choć nie tak znaczne) było do przewidzenia, biorąc pod uwagę wygaśnięcie efektu niskiej bazy, który wystąpił w okresie maj–lipiec. Sierpniowy wzrost w budownictwie jest przyzwoitym wynikiem i można oczekiwać stopniowego przyspieszenia, podobnie jak w przypadku produkcji w przemyśle.

... za to wzrost sprzedaży detalicznej lepszy niż oczekiwano

•  Odmiennie niż produkcja, sprzedaż detaliczna towarów zwiększyła się w sierpniu 2005 r. bardziej niż się spodziewano. Wartość sprzedaży wzrosła nominalnie o 7,9% r/r wobec 5% r/r w lipcu, podczas gdy konsensus rynkowy wynosił 6,2% r/r.
•  Realny wzrost sprzedaży detalicznej przyspieszył do 5,6% r/r wobec 3,2% r/r przed miesiącem, co było drugim najlepszym wynikiem w tym roku. Pomijając sprzedaż pojazdów mechanicznych, gdzie trwają spadki (–5,5% r/r), pozostałe działy sprzedaży utrzymały dość wysokie tempo wzrostu, sugerujące, że popyt konsumpcyjny stopniowo się odbudowuje. Zwraca uwagę bardzo szybki wzrost sprzedaży dóbr trwałych (meble, RTV, AGD – prawie 30% r/r nominalnie, co przy słabo rosnących lub wręcz spadających cenach w tej kategorii może oznaczać podobny wzrost wartości realnej).

Optymistyczne wskaźniki koniunktury

•  Wskaźnik koniunktury w handlu detalicznym jest od dłuższego czasu na minusie, jednak ulega stopniowej poprawie i we wrześniu 2005 r. był najlepszy od sześciu lat. Przedsiębiorcy zgłaszają coraz mniejsze ograniczenia bieżącej sprzedaży i poprawę ciągle jeszcze niezadowalającej sytuacji finansowej.
•  Najbardziej optymistyczne są firmy budowlane (wyższe zamówienia i produkcja, dobra i poprawiająca się kondycja finansowa), co sugeruje dalszy dynamiczny rozwój tego sektora. W przetwórstwie przemysłowym bieżący i oczekiwany poziom zamówień i produkcji są oceniane pozytywnie. Jednak nastroje nieznacznie się pogorszyły pod wpływem nieco słabszej sytuacji finansowej. Może to potwierdzić, że aprecjacja złotego zaczyna być dla polskich firm problemem, przekładając się na wyniki finansowe, a nie na poziom obrotów.

Bezrobocie w dół, zatrudnienie w górę

•  Stopa bezrobocia rejestrowanego obniżyła się w sierpniu 2005 r. do 17,8% z 17,9% w lipcu i 19,1% rok wcześniej, kontynuując trend powolnego, lecz systematycznego spadku, związanego z rosnącym popytem na pracę.
•  Wzrost przeciętnego zatrudnienia w sektorze przedsiębiorstw przyspieszył do 2% r/r w sierpniu 2005 r. z 1,8% r/r w lipcu. Był to najszybszy wzrost od ponad siedmiu lat. W kolejnych miesiącach oczekujemy dalszej stopniowej poprawy.
•  Korzystne trendy na rynku pracy zostały potwierdzone przez dane BAEL (badanie aktywności ekonomicznej ludności), które wskazały, że według tej powszechnie używanej w UE definicji stopa bezrobocia spadła do 18,1% w drugim kwartale z 18,9% w pierwszym kwartale tego roku. Liczba osób pracujących wzrosła o 1,9% r/r do prawie 14 milionów.

Wzrost wynagrodzeń umiarkowany, brak presji płacowej

•  Mimo rosnącej liczby etatów wzrost wynagrodzeń pozostaje umiarkowany. Przeciętna płaca w sektorze przedsiębiorstw wzrosła w sierpniu 2005 r. o 2,8% r/r, mniej niż w lipcu (3,2% r/r) i poniżej konsensusu rynkowego (3,5%).
•  Po danych z dwóch pierwszych miesięcy kwartału widać, że średni wzrost płac w III kwartale 2005 r. będzie w ujęciu realnym wyraźnie wyższy niż w poprzednim, za sprawą niższej inflacji. Wzrost wynagrodzeń w skali całej gospodarki jest zapewne – podobnie jak w poprzednich kwartałach – nieco szybszy niż w sektorze firm (w II kw. 2005 wynagrodzenia w gospodarce wzrosły nominalnie o 3,9% r/r, a w przedsiębiorstwach o 3,0% r/r), jednak wciąż jest to tempo umiarkowane. Jak na razie nie widać oznak nasilającej się presji płacowej, co jest zapewne zasługą niskich oczekiwań inflacyjnych i wciąż wysokiego poziomu bezrobocia.

Stopa inflacji przestała spadać

•  Zgodnie z naszą prognozą stopa inflacji wzrosła w sierpniu 2005 r. (po raz pierwszy od października 2004 r.) do 1,6% r/r z 1,3% w lipcu. Dwoma głównymi źródłami wzrostu CPI były wysokie ceny paliw (+2,3% m/m) oraz słabszy niż przed rokiem sezonowy spadek cen żywności (–0,6% m/m). Pomijając te dwa elementy, ceny innych towarów i usług charakteryzowały się dużą stabilnością (miesięczne zmiany między 0,0% a 0,1%), z wyjątkiem cen odzieży i obuwia spadających o 1,2% m/m, co potwierdziło, że na razie trudno mówić o objawach popytowej presji na ceny.
•  Drogie surowce nie wpłynęły na razie znacząco na ceny producentów ogółem, które spadły w sierpniu 2005 r. o 0,1% r/r, podczas gdy oczekiwany był wzrost o 0,1% r/r. Jednak produkty rafinacji ropy naftowej podrożały aż o 3,5% m/m.
•  Wpływ cen paliw na ceny innych towarów i usług zajmuje zwykle trochę czasu i trudno oczekiwać, aby ujawnił się w pełni w tym samym miesiącu, w którym wystąpiły podwyżki. Dlatego też dla Rady kluczowe będzie kształtowanie się wskaźników inflacji w kolejnych miesiącach. Na szczęście można wskazać szereg czynników, które powinny pomóc w ograniczeniu wzrostu cen w gospodarce: silny kurs złotego, wysokie bezrobocie, niskie oczekiwania inflacyjne, obniżka (tymczasowa) akcyzy na paliwo.
•  We wrześniu 2005 r. inflacja prawdopodobnie znów nieco wzrośnie, do ok. 1,7% (resort finansów spodziewa się nawet 1,9% r/r). Czynnikami wzrostu będą wysokie ceny paliw i ewentualnie żywności, natomiast nie spodziewamy się sygnałów presji popytowej. Jednak już w październiku 2005 r. wraz z pojawieniem się skutków obniżki akcyzy na benzynę, inflacja powinna powrócić do poziomu ok. 1,5% r/r.

Stabilizacja inflacji bazowej

•  W sierpniu 2005 r. dwa wskaźniki inflacji bazowej nieznacznie spadły, a trzy wzrosły. Zgodnie z oczekiwaniami inflacja netto obniżyła się do 1,3% r/r z 1,4% w lipcu. Druga bardzo ważna miara, 15% średnia obcięta, podniosła się do 1,4% z 1,3% przed miesiącem.
•  Biorąc pod uwagę kształtowanie się wszystkich miar wygląda na to, że znaczny spadek inflacji bazowej obserwowany od początku roku uległ wyhamowaniu, jednak w najbliższych miesiącach oczekujemy stabilizacji netto w okolicach (poniżej) poziomu 1,5% (wzrost inflacji we wrześniu za sprawą cen paliw i żywności).
•  Utrzymanie najważniejszych miar inflacji bazowej blisko (lub nawet poniżej) dolnej granicy przedziału tolerancji będzie czynnikiem sprzyjającym ewentualnej dalszej delikatnej redukcji stóp procentowych, o ile pozostałe dane makro wykażą nadal brak istotnych ryzyk dla inflacji.