W 34 krajach na świecie KPMG przeprowadziło globalną ankietę wśród 1500 członków komitetów audytu. Z ankiety wynika, że wykonywanie przez członków komitetów audytu obowiązków w zakresie monitorowania znaczących ryzyk – poza nadzorowaniem procesu sprawozdawczości finansowej – jest coraz trudniejsze. Dzieje się tak z uwagi na rosnące obciążenie pracą i brak odpowiedniej eksperckiej wiedzy. Ze względu na fakt, że otoczenie spółek staje się coraz bardziej skomplikowane, wyzwaniem jest także brak planu sukcesji osób na stanowisku CFO oraz samo nadzorowanie systemu zarządzania ryzykiem.
Ponad 80% członków komitetów audytu, którzy wzięli udział w ankiecie, uznało, że zakres obowiązków działu audytu wewnętrznego powinien obejmować także ocenę kluczowych obszarów ryzyka, niemniej jedynie 50% respondentów stwierdza, że działy te posiadają wystarczające umiejętności i zasoby, aby się takich obowiązków podjąć.
Wyniki ankiety globalnej istotne dla działalności komitetów audytów w Polsce
Mimo że w ankiecie nie uczestniczyli członkowie komitetów audytu spółek z Polski, wiele jej rezultatów można uznać za istotne również dla działalności komitetów audytów w naszym kraju. Z ankiety wynika, że jedna czwarta komitetów audytu zmieniła lub planuje w niedługim czasie dokonać zmian w podziale obowiązków wśród swoich członków w zakresie monitorowania systemu zarządzania ryzykiem. 43% respondentów uważa, że największe problemy, z punktu widzenia sprawowanego przez nich nadzoru, stwarzają takie obszary, jak: zapewnienie zgodności z prawem i regulacjami, przeciwdziałanie nadużyciom/korupcji, ryzyko informatyczne i finansowe czy zagrożenia bezpieczeństwa teleinformatycznego.
– Zakres zadań stojących przed komitetami audytu nie zmniejsza się – uważa Bob Widdowson, Partner Zarządzający Ryzykiem w KPMG w Polsce i dodaje: – Monitorowanie procesu sprawozdawczości finansowej i badania sprawozdania finansowego – a także zapewnienie, że procesy te wykonywane są przez właściwe i kompetentne osoby – to praca na pełny etat. Wyniki ankiety sugerują, iż celowe byłoby przeprowadzenie oceny zakresu odpowiedzialności i zadań realizowanych obecnie przez komitety audytu w spółkach.
Jakie główne obszary działalności komitetów audytów wymagają poprawy?
Przedmiotem troski ze strony członków komitetów audytu jest także poziom kompetencji, w szczególności w działach związanych z finansami, jak również jakość dostępnej informacji w zakresie kluczowych ryzyk, na które narażona jest dana jednostka. Jedynie 38% respondentów uważa, że ich firma ma formalny plan sukcesji osoby na stanowisku CFO, a 40% – że ustalono jasne kryteria oceny pracy CFO.
Nawet gdy członkowie komitetów audytu uznają za satysfakcjonującą większość otrzymywanych informacji w zakresie głównych ryzyk stojących przed spółką, niemal jedna trzecia z nich uważa, że poprawy wymaga jakość informacji w zakresie ryzyka bezpieczeństwa teleinformatycznego spółki, ryzyka związanego z rozwojem nowych technologii czy realizacji planów dotyczących rozwoju spółki. Tylko 62% respondentów uznało, że ich organizacja określiła w wystarczający sposób „wskaźniki wzrostu” pokazujące kierunek rozwoju spółki i pozwalające sprawdzić, czy przyjęta strategia jest wdrażana zgodnie z planem. Jako najważniejsze niefinansowe czynniki utrzymania wartości firmy w dłuższej perspektywie oraz przyczyniające się do realizacji strategii podawane są natomiast „zadowolenie klienta” i „operacyjna efektywność”.
– Przeciążony komitet audytu to mniej efektywny komitet audytu – uważa Agnieszka Müller-Grządka, dyrektor KPMG w Polsce, i dodaje: – Zarówno rada nadzorcza, jak i zarząd mogą wykorzystać wyniki ankiety do oceny, czy zmiany w kluczowych dla organizacji procesach są potrzebne. Perspektywa członków komitetu audytu może rzucić nowe światło na ryzyka biznesowe i regulacyjne, przed którymi stoi spółka, a ich priorytety: właściwe kompetencje, nowe technologie i wysoka jakość informacji w zakresie zarządzania ryzykiem i długoterminowego rozwoju, powinny być także priorytetami dla organów zarządzających spółki.
Pełna wersja wyników ankiety KPMG 2014 Global Audit Committee Survey dostępna jest na stronie www.isc.explanator.pl (blok tematyczny „Narzędzia” – zakładka „Formularze”).
