Od 2019 r. wprowadzone zostały nowe obciążenia stanowiące istotną barierę dla realizacji zasady swobody przedsiębiorczości w Unii Europejskiej, które dotyczą opodatkowania niezrealizowanych zysków kapitałowych, czyli exit tax. Podatek ten budzi mieszane uczucia wśród przedsiębiorców, gdyż może obciążyć również podatników, którzy nie dokonali żadnej sprzedaży, a jedynie zmienili miejsce zamieszkania.
Warto jest zatem przeanalizować kwestie dotyczące uregulowań w zakresie podatku exit tax.
Czym jest exit tax i kogo dotyczy?
Exit tax dotyczy opodatkowania niezrealizowanych jeszcze zysków kapitałowych obciążających podatników, którzy zdecydują się przenieść składnik majątku związany z działalnością gospodarczą poza terytorium Polski albo zmienić miejsce zamieszkania poza terytorium kraju. Zasadą jest, iż w sytuacji, kiedy podatnik nie zamierza zmienić kraju swojej rezydencji podatkowej, opodatkowanie zysków kapitałowych następuje dopiero w momencie, kiedy zyski te zostaną faktycznie zrealizowane. Natomiast exit tax obejmuje sytuacje, w których jednostka przenosi swoje miejsce zamieszkania/siedzibę do innego kraju. Wówczas zostaje ona opodatkowana z tytułu uzyskanych zysków kapitałowych, pomimo iż nie nastąpiła sprzedaż aktywów. Zatem w obawie, iż zyski kapitałowe z tytułu np. sprzedaży udziałów zostaną faktycznie zrealizowane w państwie, do którego podatnik się przenosi, państwa nakładają podatek na „potencjalne zyski kapitałowe”, które mogą zostać zrealizowane w przyszłości.
Zgodnie z art. 24f ust. 2 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. 2019 r., poz. 865, dalej ustawa o CIT) opodatkowaniu podatkiem od dochodów z niezrealizowanych zysków podlega:
- przeniesienie składnika majątku poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w wyniku którego Rzeczpospolita Polska w całości albo w części traci prawo do opodatkowania dochodów ze zbycia tego składnika majątku, przy czym przenoszony składnik majątku pozostaje własnością tego samego podmiotu;
- zmiana rezydencji podatkowej przez podatnika podlegającego w Rzeczypospolitej Polskiej obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu), w wyniku której Rzeczpospolita Polska w całości albo w części traci prawo do opodatkowania dochodów ze zbycia składnika majątku będącego własnością tego podatnika, w związku z przeniesieniem jego siedziby lub zarządu do innego państwa.
Przeniesienie składnika majątku poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej obejmuje w szczególności sytuację, w której:
- podatnik, mający siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, przenosi do swojego zagranicznego zakładu składnik majątku dotychczas związany z działalnością prowadzoną na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
- podatnik, niemający na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej siedziby lub zarządu, przenosi do państwa swojej rezydencji podatkowej lub do innego niż Rzeczpospolita Polska państwa, w którym prowadzi działalność poprzez zagraniczny zakład, składnik majątku dotychczas związany z działalnością prowadzoną na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez zagraniczny zakład;
- podatnik, niemający na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej siedziby lub zarządu, przenosi do innego państwa całość albo część działalności prowadzonej dotychczas poprzez położony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej zagraniczny zakład.
Natomiast opodatkowanie podatkiem od dochodów z niezrealizowanych zysków w wyniku zmiany rezydencji podatkowej nie dotyczy składników majątku, które po zmianie rezydencji podatkowej pozostają związane z położonym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej zagranicznym zakładem podatnika, który zmienił rezydencję podatkową, o czym jest mowa w art. 24f ust. 4 ustawy o CIT.
Dochód do opodatkowania
Ustawodawca określa w przepisach ustawy wysokość dochodu z niezrealizowanych zysków kapitałowych podlegającemu opodatkowaniu. Zgodnie z art. 24f ust. 5 ustawy o CIT dochód z niezrealizowanych zysków stanowi nadwyżka wartości rynkowej składnika majątku, ustalanej na dzień jego przeniesienia albo na dzień poprzedzający dzień zmiany rezydencji podatkowej ponad jego wartość podatkową. Za dzień przeniesienia składnika majątku poza terytorium państwa uważa się dzień poprzedzający dzień, w którym składnik ten przestaje być przypisany do działalności prowadzonej na terytorium państwa, w tym poprzez zagraniczny zakład.
Wartość rynkową należy ustalić według stanu faktycznego, który zaistniał, czyli:
- na dzień poprzedzający dzień, w którym składnik ten przestaje być przypisany do działalności prowadzonej w Polsce;
- na dzień poprzedzający dzień zmiany rezydencji podatkowej.
Pozostałe 57% artykułu dostępne jest dla zalogowanych użytkowników serwisu.
Jeśli posiadasz aktywną prenumeratę przejdź do LOGOWANIA. Jeśli nie jesteś jeszcze naszym Czytelnikiem wybierz najkorzystniejszy WARIANT PRENUMERATY.
Zaloguj Zamów prenumeratę Kup dostęp do artykułuMożesz zobaczyć ten artykuł, jak i wiele innych w naszym portalu Controlling 24. Wystarczy, że klikniesz tutaj.
