Budżetowanie jest metodą ukierunkowaną na poprawę efektywności, skuteczności, koordynacji działań i dokonań organizacji. To proces zorientowany na osiąganie celów przedsiębiorstwa, zaspokajanie potrzeb interesariuszy, realizację zadań poprzez podejmowanie najlepszych decyzji zarządczych. Narzędziami budżetowania są budżety, mierniki, wskaźniki, benchmarki. Budżet to instrument bieżącego zarządzania jednostką gospodarczą. Budżet to nic innego jak planowanie, organizowanie, motywowanie i kontrola.

Narzędzia budżetowania - wybrane elementy

Budżetowanie jest metodą wewnętrznego planowania w przedsiębiorstwie, podporządkowanego realizacji strategicznych celów i efektywnemu wykorzystywaniu posiadanych zasobów. Budżetowanie jest sposobem gospodarowania środkami finansowymi w ścisłym związku z realizowanymi przez przedsiębiorstwo zadaniami. Budżetowanie to część planowania finansowego w jednostce gospodarczej. Budżet odgrywa rolę instrumentu, który motywuje pracowników do efektywnego działania, umożliwia komunikowanie się kierownictwa wyższego i średniego szczebla z pracownikami podległych im szczebli zarządzania oraz kontrolę osób odpowiedzialnych za wykonanie budżetu lub ośrodków odpowiedzialności.

Biorąc pod uwagę szczebel zarządzania, wyróżnia się budżety strategiczne i budżety operacyjne, a informacje zawarte w budżetach są podstawą ich podziału ze względu na stopień szczegółowości. W aspekcie tym można wyróżnić budżet główny oraz budżety cząstkowe. Uczestnictwo niższych (wyższych) szczebli zarządzania i załogi w sporządzaniu budżetów pozwala wyróżnić budżety odgórne i oddolne. Budżety odgórne są tworzone przez menedżerów wyższego szczebla zarządzania z niewielkim udziałem kierowników szczebla operacyjnego. W opracowywaniu budżetów oddolnych biorą udział kierownicy wyższych szczebli i znaczna część pracowników.

W procesie budżetowania należy wziąć pod uwagę takie determinanty, jak:

  • forma organizacyjno-prawna przedsiębiorstwa,
  • charakter prowadzonej działalności,
  • liczba zatrudnionych i przeciętna płaca,
  • system wynagrodzeń i motywowania pracowników,
  • zysk (strata),
  • sprzedaż,
  • poziom dochodów, przychodów, kosztów, wydatków.

Proces budżetowania obejmuje planowanie zasobów wyrażonych w mierniku naturalnym oraz kosztów tych zasobów, które są niezbędne do prowadzenia bieżącej działalności przedsiębiorstwa. Jednym z kluczowych zasobów są obecnie zasoby ludzkie – pracownicy. Przedsiębiorstwo powinno budżetować koszty ponoszone w związku z wykorzystywaniem tego czynnika.

Pozostałe 64% artykułu dostępne jest dla zalogowanych użytkowników serwisu.

Jeśli posiadasz aktywną prenumeratę przejdź do LOGOWANIA. Jeśli nie jesteś jeszcze naszym Czytelnikiem wybierz najkorzystniejszy WARIANT PRENUMERATY.

Zaloguj Zamów prenumeratę Kup dostęp do artykułu

Możesz zobaczyć ten artykuł, jak i wiele innych w naszym portalu Controlling 24. Wystarczy, że klikniesz tutaj.

Ulubione Drukuj

Zobacz również

Metody wyceny aktywów własnych

Metody wyceny aktywów własnych

Wycena inwestycji jest dobra tylko wtedy, kiedy obie strony transakcji wyjdą na niej win-win. Żeby tak jednak było, obie strony działające w otoczeniu gospodarczym powinny posiadać taką samą informację, wolną od zniekształceń. Oczywiście wiemy, że tak nie jest i tak naprawdę któraś ze stron musi zawsze okazać się w dłuższej perspektywie lekko pokrzywdzona. Co zrobić, by nie być po tej gorszej stronie inwestycji? Trzeba nauczyć się kilku podstawowych metod wyceny własnych aktywów.

Czytaj więcej
Tekst otwarty nr 11-12/2023

Rozwijamy się z naszymi klientami i dla naszych klientów

Rozwijamy się z naszymi klientami i dla naszych klientów

Członek zarządu Controlling Systems o tym, jak zmieniał się controlling w Polsce na przestrzeni ostatnich 20 lat, nowych wyzwaniach oraz szansach dla rozwoju systemów controllingowych i znaczeniu czynnika ludzkiego w rozwoju controllingu.

Czytaj więcej

Polecamy

Przejdź do

Partnerzy

Reklama

Polityka cookies

Dalsze aktywne korzystanie z Serwisu (przeglądanie treści, zamknięcie komunikatu, kliknięcie w odnośniki na stronie) bez zmian ustawień prywatności, wyrażasz zgodę na przetwarzanie danych osobowych przez EXPLANATOR oraz partnerów w celu realizacji usług, zgodnie z Polityką prywatności. Możesz określić warunki przechowywania lub dostępu do plików cookies w Twojej przeglądarce.

Usługa Cel użycia Włączone
Pliki cookies niezbędne do funkcjonowania strony Nie możesz wyłączyć tych plików cookies, ponieważ są one niezbędne by strona działała prawidłowo. W ramach tych plików cookies zapisywane są również zdefiniowane przez Ciebie ustawienia cookies. TAK
Pliki cookies analityczne Pliki cookies umożliwiające zbieranie informacji o sposobie korzystania przez użytkownika ze strony internetowej w celu optymalizacji jej funkcjonowania, oraz dostosowania do oczekiwań użytkownika. Informacje zebrane przez te pliki nie identyfikują żadnego konkretnego użytkownika.
Pliki cookies marketingowe Pliki cookies umożliwiające wyświetlanie użytkownikowi treści marketingowych dostosowanych do jego preferencji, oraz kierowanie do niego powiadomień o ofertach marketingowych odpowiadających jego zainteresowaniom, obejmujących informacje dotyczące produktów i usług administratora strony i podmiotów trzecich. Jeśli zdecydujesz się usunąć lub wyłączyć te pliki cookie, reklamy nadal będą wyświetlane, ale mogą one nie być odpowiednie dla Ciebie.